nośniki energii wtórnej: energia elektryczna, produkty przerobu rop> naftowej w rafineriach, produkty koksowania węgla kamiennego.
Zagrożenia demograficzne i migracje międzynarodowe
Eksplozja demograficzna
Szybki wzrost liczby ludności określany jest jako „eksplozja demograficzna”.
■Największymi skupiskami ludności są Azja Płd.-Wsch. i Europa - w tych regionach żyje ludności świata. Problemy demograficzne a stosunki międzynarodowe
Kwestie ludnościowe bezpośrednio lub pośrednio wpływają na wszystkie płaszczyzny stosunków' międzynarodowych. Szczególnie widoczne są powiązania pomiędzy czynnikiem demograficznym a kwestią dysproporcji rozwojowych na linii Płn.-Płd., problemem braku żywności na pewnych obszarach globu, wyczerpywaniem się zasobów, czynnikiem militarnym.
Państw-a świata według liczby ludności Współczynnik przyrostu naturalnego (%o)
Mediana wieku w poszczególnych krajach. Mediana światowa to 27,6 lat Najgęściej zaludnione regiony świata:
Chiny Wsch., Korea, Japonia, Indochiny, Filipiny i Indonezja w Azji Wsch., dolina Gangesu, Indie Płd. i Cejlon w Azji Płd.,
Europa bez rzadko zamieszkanych obszarów' północnych i wschodnich europejskiej części Rosji, terytoria płn.-wsch. USA.
Największe zespoły miejskie świata (ponad 10 000 000 mieszkańców'):
Meksyk, Seul, Czunking, San Paulo, Szanghaj, Bombaj, Buenos Aires, Tokio, Dżakarta, Kalkuta.
Migracje międzynarodowe
Przeludnienie, prześladowania religijne i polityczne, klęski żywiołowa, głód, wojny, brak środków do życia ... skłaniają ludzi do poszukiwania nowych miejsc stałego lub tymczasowego osiedlenia poza granicami wtasnego kraju.
Uchodźcy
Przemieszczanie się uchodźców należy do głównych form migracji.
Uchodźcy to osoby znajdujące się poza państwem swego obywatelstwa, które na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu swojej rasy, religii, narodowości, przynależności do określonej grupy społecznej lub z powodu przekonań politycznych nie mogą lub nie chcą korzystać z ochrony tego państwa, (definicja poch. z „Konwencji o statusie uchodźców'” podpisanej 28 lipca 1955 r. w Genewie (art. 1)}
Uchodźstwo wewnętrzne
Określenie stosowane w odniesieniu do osób uciekających przed przemocą i prześladowaniem, które nie przekroczyły granicy własnego państwa.
Jest to skutek spontanicznych ucieczek spowodowanych konfliktami zbrojnymi (np. Bośnia i Hercegowina, Czeczenia, Rw'anda, Sri Lanka). Może też być rezultatem wysiedleń celow-o przeprowadzanych z zastosowaniem siły i łamaniem praw człowieka (np.. Afganistan, Burundi, Birma, Gwatemala).
Zmiany w środowisku naturalnym
Pojęcie bezpieczeństwa ekologicznego
bezpieczeństwo ekologiczne to taki stan stosunków społecznych, w tym treści, form i sposobów organizacji stosunków międzynarodowych, który nie tylko ogranicza i eliminuje zagrożenia ekologiczne, lecz także promuje pozytywne działania, umożliwiając realizację wartości istotnych dla istnienia i rozwoju narodów i państw.
Pojęcie wyzwań i zagrożeń ekologicznych