Ze względu na bardzo duży asortyment leków, wybór nie jest łatwy. Decyduje rozpoznanie - klinicz.nc i elcktrofizjologiczne. Przedstawione powyżej tabele i zestawienia mogą w pewnym stopniu ułatwić ten wybór lekarzowi. Ale zawsze należy pamiętać o dużych różnicach osobniczych wrażliwości na poszczególne leki. Z tego powodu każdego chorego z niemiarowością należy „nadzorować”, zmieniając ewentualnie lek, jeśli dotychczasowe (kilkudniowe) podawanie zaleconego w czasie pierwszej wizyty Icku nie dało spodziewanych wyników lub wywołało niebezpieczne działania niepożądane.
Jeżeli niemiarowość ma charakter przewlekły i nie zagraża pacjentowi, I należy rozważyć decyzję leczenia antyarytmicznego. Czasem bowiem działanie toksyczne leków antyarytmicznych może przynieść więcej szkody niż pożytku (związanego z unormowaniem rytmu serca).
Zapamiętaj
>- Nie ma jednego najlepszego leku antyarytmicznego - lek skuteczny w jednej postaci nicmiarowości może być szkodliwy lub wręcz niebezpieczny w innych postaciach.
>■ Leki antyarytmiczne działają leczniczo często dopiero w dawkach zbliżonych do toksycznych; z tego powodu zaleca się monitorowanie dawkowania przez kontrolę stężenia we krwi.
> Należy pamiętać, że niektóre leki antyarytmiczne mają równocześnie właściwości arytmogenne (np. propafenon).
>■ Leki antyarytmiczne podaje się zwykle przez wiele dni, a nawet tygodni; należy liczyć się z objawami niepożądanymi.
>- Leki antyarytmiczne stosuje się najczęściej jako monoterapię; należy pamiętać że zwłaszcza fenytoina interferuje z wieloma innymi lekami - inhibitorami metabolizmu (np. chloramfenikol), induktorami (np. barbiturany, karbamazepina) i „wypieraczami” (np. salicylany).
>- Wiele Icków antyarytmicznych działa również leczniczo w dusznicy bolesnej, np. leki p-adrenolityczne, wcrapamil.
► Chinidynę i prokainamid stosuje się głównie w nicmiarowości całkowitej, częstoskurczu i skurczach przedwczesnych - zmniejszają one jednak siłę skurczu mięśnia sercowego.
Istotą choroby wieńcowej jest niedostateczna dostawa tlenu dla mięśnia sercowego w stosunku do jego potrzeb. Oznacza to, że zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen jest w tej chorobie większe niż możliwości dostarczenia go z krwią przez zmienione np. miażdżycowo lub obkurczone naczynia wieńcowe. Następstwem tego jest zespół objawów określanych jako choroba wieńcowa (niewydolność wieńcowa, dusznica bolesna, dławica piersiowa). Najbardziej groźnym jej skutkiem może być zawał mięśnia sercowego.
Według WHO w chorobie wieńcowej można wyróżnić następujące zespoły objawów:
1. Dusznica bolesna (wysiłkowa, samoistna - Prinzmetala).
2. Choroba wieńcowa z niemiarową czynnością serca.
3. Choroba wieńcowa z niewydolnością krążenia.
4. Zawał mięśnia sercowego.
5. Pierwotne zatrzymanie serca.
Farmakoterapia choroby wieńcowej polega przede wszystkim na poprawie bilansu energetycznego mięśnia sercowego, tzn. dostosowaniu dostawy tlenu do aktualnych potrzeb mięśnia sercowego. Można uzyskać to na drodze dwóch różnych mechanizmów, a mianowicie przez:
1) zmniejszenie obciążenia serca poprzez zmniejszanie oporu naczyniowego lub zmniejszanie dopływu krwi do komór,
2) zmniejszenie wydatku energetycznego mięśnia sercowego.
Z praktycznego punktu widzenia podstawowe, a właściwie wyłączne znaczenie ma tzw. „ekonomizacja” pracy serca.
489