Jakie są reguły uczestnictwa w gminie?
14. Rada Liderów Lokalnych działa na zasadzie partnerstwa, a podejmowanie wszelkich rozstrzygnięć i postanowień zapada na podstawie consensusu. Ustalenia, które nie uzyskały pełnej zgody powinny zostać odnotowane.
15. Postawa poszczególnych członków Rady Liderów powinna opierać się na wzajemnej akceptacji i być nacechowana aktywnością i gotowością do współpracy.
W jaki sposób działa Rada?
16. Niezbędne jest uczestnictwo każdego lidera przez cały czas trwania każdego warsztatu Rady. Nie jest svskazane posługiwanie się zastępstwem.
17. Działanie Rady Liderów Lokalnych ma charakter debat plenarnych oraz pracv w małych grupach.
18. Spotkania plenarne oraz praca w ma-Kcn grupach podlega regułom moderacji wizualnej. Prowadzi je osoba zwana moderatorem lub animatorem.
19. Na pierwszvm oosietizeniu Radv Liderów Lokalnych jej moderator podaje do wiadomości i stosowania ..dekalog reguł" pracs ośenarnej w małych grupach.
20. Za organizacyjną, techniczną i socjalna obsługę Rady Lioerów lokalnych odpowiada specjalnie w tvm celu powołany sekretarz. jest to osoba etatowa współpracująca z moderatorem.
21. Koszta administracyjne i socialne funkcjonowania Rady Liderów Lokalnych są rozliczane na instytucie iub gmmv według kryterium dochodowego względnie na zasadach dobrowolnej partycypacji.
Twórcze spotkania
Na początku wszystkich inicjatyw samorządowych w pełnym tego słowa znaczeniu zawsze stoi wspólny namysł i wymiana poglądów. Wielokrotnie miałem okazję przekonać się, jak wielką rolę odgrywają forma, poziom i sposób prowadzenia dyskusji w grupach przy realizacji projektów samorządowych. Aby dyskusja miała rzeczywiście charakter zbiorowego, twórczego namysłu nad wspólnymi sprawami, nie wystarczy przestrzeganie tylko formalnych reguł prowadzenia: porządku zebrania, wyboru prezydium, zachowania pewnych zasad co do zabierania głosu, ograniczania czasu wypowiedzi itd.
Katalog niniejszy jest owocem wieloletniej praktyki w prowadzeniu różnego typu spotkań i warsztatów menedżerskich z przedsiębiorcami i działaczami samorządowymi oraz w szkoleniu liderów i moderatorów różnych grup formalnych i nieformalnych, część z nich organizowałem w ramach projektów realizowanych we współpracy i z pomocą partnerów zagranicznych.
Potrzeba trzymania się pewnych reguł postępowania. jest szczególnie widoczna w samoorganizujących się ruchach społecznych, działających na zasadzie stowarzyszeń i w samorządach terytorialnych. Działacze samorządów terytorialnych powinny posiadać umiejętność integrowania różnych środowisk i grup społecznych, nieraz bardzo odległych od siebie tak pod względem wartości jak i interesów.
Zestawiłem tylko niektóre reguły, które mogą pomóc ludziom aktywnym, chcącym budować wspólnot)* lokalne. Reguły te mogą jednak znaleźć szerokie zastosowanie niezależnie od charakteru i celów grupy oraz zadań jakie sobie postawiły:
m
k a 1 n y m
1. Słuchaj i pozwól innym skończyć mówić.
2. Trzymaj się tematu, streszczaj się.
W trakcie dyskusji w małych grupach niezmiernie ważny jest żywy dialog, płynna komunikacja oraz maksymalne wykorzystanie czasu. Przestrzeganie reguł 1 i 2 pozwoli uniknąć wzajemnego przekrzykiwania się i spowoduje, że w danej chwili mówić będzie tylko jedna osoba. Obowiązują krótkie, zwięzłe wypowiedzi na ustalony temat.
3. Kiedy to możliwe, nieporozumienia usuwaj od razu
Dyskusja podporządkowana jasno sformułowanemu celowi lub zadaniom, wyklucza posługiwanie się językiem hermetycznym. Myśli należy formułować w sposób możliwie jasny, za pomocą prostych i zrozumiałych wyrażeń. Nieporozumienia i wątpliwości trzeba usuwać od razu.
4. Bądź otwarty na innych, wychodź z inicjatywą
5. Bądź gotowy do podjęcia współpracy i kooperacji, pamiętaj o kompetencjach.
W działalności zbiorowej liczy się postawa otwartości na innych. Warunkiem jej zachowania jest wzajemna akceptacja i tego uczestnicy dyskusji mają prawo od siebie oczekiwać. Ważna jest gotowość do współpracy, ale także i odpowiedzialność za „produkowane" informacje. Współpraca ludzi o różnych zdolnościach i kompetencjach jest źródłem tworzenia nowości Daje efekt mnożnikowy przez pączkowanie i rozwijanie pomysłów'.
6. Nie narzucaj swego stanowiska, dąż do konsensusu.
W działalności zbiorowej nie jest możliwe narzucanie sw-ojego poglądu innym z racji zajmowanego stanowiska czy posiadanego wykształcenia. Musi obowiązywać zasada, że liczy się siła argumentów, a nie argument siły. Dochodzenie do ostatecznych rozstrzygnięć powinno następować krok po kroku w wyniku realizacji zaplanowanego trybu dochodzenia do wspólnych, ustaleń lub postępowania na obranym kierunku oo-szukiwań.
Dochodzenie do konsensusu, to zasada przewodnia, której trzeba się trzymać, aby rozwiązywanie konfliktów miało charakter twórczy, rozwijający i przynosiło w efekcie końcowym satysfakcję uczestnikom spotkań.
7. Jeśli masz inny pogląd zgłaszaj pomysł.
Reguła 7 zapewnia „ruch do przodu"
w każdej pracy grupowej. Zmusza ona do twórczego i pozytywnego myślenia oraz do wspólnego budowania i organizowania się. Jednym słowem do twórczego uczestnictwa. Wyklucza jałową krytykę i zarazem zapobiega mnożeniu konfliktów i dezintegracji grupy.
8. Liczy się pierwsza intuicja, zgłaszaj każdy nasuwający się pomysł.
9. Reaguj pozytywnie, buduj na wkładzie i pomysłach innych.
Jak uczy doświadczenie, tak naprawdę początkiem czegoś nowego jest pierwsza intuicja, błysk wyobraźni. W pracy grupowej nie ma miejsca na ciągłe samocenzurowanie się. Przede wszystkim należy wyzwolić się z obaw przed ośmieszeniem. Warunkiem tego jest wzajemna, pozytywna reakcja na poglądy i pomysły innych osób i w jak największym sropniu budowanie na wkładzie innych.
10. Bądź zaangażowany, wyrażaj swoje uczucia i uwzględniaj uczucia innych.
Wszystko to, co powiedziano wyżej wymaga wysokiego poziomu zaangażowania, aktywności ze strony każdego uczestnika dyskusji. Chodzi tu o zaangażowanie emocjonalne i o identyfikację z tym, w czym się uczestniczy. Wymagani; to poszanowania uczuć partnerów wspólnego dzieła. Takt i umiar w zachowaniu odgrywają ważną rolę w dyskusji i wspólnym działaniu,
27