przednie, w kierunku tylnym od kanału kręgowego do sąsiedniego trzonu kręgów i do otworów międzykręgowych (Ferens). Razem z wypadnię-tym jądrem przedostać się może na zewnątrz Część tkanki pierścienia włóknistego. O ile przepuklina trwa dłużej, wówczas wypadnięto jądro galaretowate, wskutek zawartych w nim komórek chrzęstnyeh zamienia się w chrząstkę, tworząc tzw. guzek chrzęstny Schmorla. Jest to drobny guzek leżący zwykle pod więzadłem podłużnym. Ucisk wypadniętego jądra na korzonki rdzeniowe powoduje nerwoból kulszowy. Najczęstszą przyczyną przepukliny lub wypadnięcia jądra galaretowatego jest znaczniejszy uraz, np. w czasie podnoszenia większego ciężaru; czynnikiem sprzyjającym są zmiany wsteczne w tarczy międzykręgowej. Przepuklina dotyczy przeważnie tarczy pomiędzy L4—L5 lub między L,y—S4, rzadziej pomiędzy L3- L4 oraz L4—L2, najrzadziej pomiędzy L,~ L,. Nierzadko zdarza się w dowolnych kręgach szyjnych.
Następujące objawy wskazują na wypadnięcie jądra galaretowatego tarczy międzykręgowej lędźwiowej:
1) wiek powyżej 30 lat;
2) uraz, zwłaszcza na skutek nagłego podniesienia ciężaru w postawie przechylenia ku przodowi, lub drobne urazy;
3) bezpośrednio lub w krótkim czasie po urazie ból w okolicy lędźwiowo-krzyżowej w postaci postrzału lędźwiowego (lumbago) ;
4) silne bóle kulszowe w postaci rwy kulszowej zc wszystkimi wymienionymi jej objawami, normalnie często występuje objaw Fajcrsztajna--Krzemickiego;
5) często objaw Naffzigera;
6) często objaw Neriego;
7) zaburzenia czucia oraz promieniowanie bólu zależne od poziomu, na którym wystąpiła przepuklina i w związku z tym od ucisku wypadniętego jądra galaretowatego na odnośny tylny korzonek rdzenia, a mianowicie:
a) przy ucisku na korzonek S4 —- znieczulenie lub niedoczulica obejmuje zewnętrzną powierzchnię dolnej ’/3 podudzia oraz zewnętrzną połowę powierzchni grzbietowej i podeszwowej stopy wraz z 3 zewnętrznymi palcami;
b) przy ucisku na korzonek S2 — znieczulenie dotyczy tylnej powierzchni uda i podudzia;
c) przy ucisku na korzonek L4 — zaburzenia czucia obejmują kostkę wewnętrzną i powierzchnię wewnętrzną podudzia aż do kolan, nadto II i III palce stopy (wypadnięcie jądra z III lędźwiowej tarczy międzykręgowej);
d) przy ucisku na korzonek L, — znieczulenie obejmuje 2 wewnętrzne palce i wewnętrzną powierzchnię podudzia (wypadnięcie jądra z IV lędźwiowej tarczy międzykręgowej);
8) najczęściej osłabienie lub brak odruchu ze ścięgna Achillesa;
20 — Diagnostyka chorób 305