0000009(4)

A kromę gal i a

Gigantismu.»

A dmoma ba^ophile

wów wzrokowych, niedowidzenie połowicze dwuskroniowe); 4) poszerzenie i pogłębienie siodła tureckiego.

Na akromegalię składają się: grube, wyolbrzymione rysy twarzy, zwłaszcza nos, wargi, wystające guzy czołowe oraz kości jarzmowe, wydatna szczęka dolna (progenia), rozsunięte duże zęby. wielki język, duże, szerokie, a zarazem krótkie ręce i stopy, o grubych, krótkich, mięsistych palcach, łukowato wygięty ku tyłowi kręgosłup z dużymi wyrostkami ościslymi. rozdęta klatka piersiowa ze sterczącym ku przodowi dużym mostkiem i obojczykami. Głos ochrypły wskutek rozszerzenia się krtani: nieraz wyrośle kostne na rękach i stopach. Skóra jest zgrubiała, szaro-blada, pofałdowana, na czaszce rulis lertiris gyrata z bruzdami, przypominająca zakręty mózgowej. Nawet narządy wewnętrzne ulegać mogą powiększeniu (tzw. splanrhnomegalia): serce, wątroba (hepatomegalia ,. śledziona (splenornegalia).

Do zaburzeń wew nątrzwydzielniczych, poza nieprawidłowym miesiączkowaniem, następnie ustaniem miesiączki u kobiet oraz zaburzeniami potencji u mężczyzn, zaliczamy występujący niekiedy cukromocz. Również nadmierny głód (polyphagia) lub nadmierne pragnienie (poly-dipsia), na które często uskarżają się chorzy, są wyrazem zakłóceń endo-krynnych (tylny piat przysadki, podwgórzc).

Zaburzenia wzroku zazwyczaj występują po wielu latach trwania choroby, a mianowicie dopiero wtedy, gdy guz przebija rozpostartą nad siodłem przeponę i uciska na nerwy wzrokowe.

Ważne jest eelowane zdjęcie siodła tureckiego, w którym dość wcześnie zachodzą charakterystyczne zmiany. Mianowicie siodło początkowo poszerza się kosztem grzbietu i dna przy nic zmienionym zrazu wejściu do siodła. Z kolei w miarę wzrostu guza siodło ulega większemu poszerzeniu i pogłębieniu, dno staje się cienkie i wciska się łukowato do zatoki klinowej, wyrostki grzbietu wyprostowują się, wreszcie tak jak i sam grzbiet zostają całkowicie zniszczone. W guzach większych rozmiarów zarysy dna stają się nieregularne, wkraczają do zatoki klinowej, uciskając ją i uszczuplając do niewielkich rozmiarów; wejście do siodła posz< -rza się, a samo siodło na podobieństwo balonu jest rozdęte tzw. Bulion -sella po niemiecku). Nieraz trudno się doszukać śladów siodła.

Gigantismu s (wzrost olbrzymi) jest wynikiem opóźnienia kostnienia chrząstek nasadowych, na skutek czego następuje późne zatrzymanie wzrostu. Towarzyszą mu zazwyczaj objaw niedoczynności gruczołów płciowych szczątkowe narządy płciowe, źle ukształtowane tzw. drugorzędne cechy płciowe).

Gruczolak zasadochlonny adenorna basophile) zdarza się rzadko. Jest drobny, nieraz trudno uchwytny makroskopowo, tak iż dopiero skrupulatne badanie drobnowidowe może wykazać jego obecność. Utkany jest z komórek zasadochłonnych. Znamienne są zmiany hialinowe w komór-

410