0000024 3

NAD+ i jego fosforanu •— ŃADP+. Wzory tych koenzymów są podane poniżej

C—NH*

0 —CH,

H0-P±óV^

I OH OH

0-CH,    'N'

| 1^0- •

|jr\=-C-NH-

HO-P-O

ÓH OH

amid.

kwasu.

nikotynowego

U-rybom

HO-P-O" NH₂ 0 N—.

uW

^ /

OH OH

NAD*- koenzym I

XXII

adenina

S-rybom

Jak widać z podanych wzorów, cząsteczki NAD+ i NADP+ są zbudowane z amidu kwasu nikotynowego, który jest połączony wiązaniem N-glikozydowym z atomem C_x rybozy, ta z kolei atomem C₅ łączy się przy użyciu wiązania estrowego kolejno z dwiema resztami fosforanowymi. Dó drugiej reszty fosforanowej jest dołączona również estrowo następna cząsteczka rybozy poprzez atom C₅, która z kolei wiązaniem N-glikozydowym łączy się z zasadą purynową — adeniną. NADP+ różni się od NAD⁺ zawartością trzeciej reszty fosforanowej, która jest przyłączona estrowo do atomu C₂ rybozy, połączonej bezpośrednio z adeniną. Ponieważ azot pierścienia pirydynowego występuje w postaci amoniowej (czwartorzędowej), ma on ładunek dodatni, nadając go całej cząsteczce i dlatego skróty NAD+ i NADP+ przyjęto pisać z ładunkiem dodatnim.

Jak wspomniano, podstawową funkcją NAD+ i NADP+ jest współdziałanie z dehydrogenazami przy odwodorowaniu substratu. Na przykład dehydrogenaza alkoholowa katalizuje odwracalną reakcję przeniesienia dwóch atomów wodoru z etanolu na NAD⁺, a tym samym przemianę jego do aldehydu octowego, a mianowicie

. ^

CH,—CH,—OH + NAD* ^ CH,—C + NADH + H

[6-3]

W wyniku tej reakcji substrat jest pozbawiony dwóch atomów wodoru, czyli dwóch protonów i dwóch elektronów. Jeden z protonów oraz dwa elektrony przyłączają się do NAD+, a drugi proton pozostaje w roztworze. Ściśle biorąc w cząsteczce NAD+ przemianie ulega tylko

125