0000037(1)

Rys. 84. Przemiana glukozy do triozofosforanów): 1 — glukoza, 2 — glukozo--6-fosforan, 3 — fruktozo-6-fosforan, 4 — fruktozo-l,6-dwufosforan, 5 — forma otwarta fruktozc-l,6-dwufosforanu, 6 — fosforan dwuhydroksyacetonu, 7 — glice-raldehydo-3-fosforan

• /

wielocukru (np. glikogenu) w jej wyniku wytwarza się glukozo-l-fo-sforan, który pod wpływem działania enzymu fosfomutazy glukozowej ulega przemianie do glukozo-6-fosforanu'. Mechanizm tej przemiany wyjaśniają reakcje 12-22 i 12-23

Mg*+

glukozo-1 - ® +enzym-®-*Z— glukozo-i.6-dwu- ® +enzym    [12-22]

MgM-

glukozo-1.6-dwu-© + enzym glukozo-6-© +enzym-@    [12-23]

Pomimo, że przemiana jest w zasadzie odwracalna, równowaga jej jest przesunięta w kierunku glukozo-6-fosforanu. .Koenzymem tej reakcji jest jej produkt przejściowy — glukozo-l,6-dwufosforan, a ponadto enzym wymaga współdziałania jonów Mg²⁺. Ustalono, że omówiona przemiana odbywa się na powierzchni enzymu, a więc przy związaniu z nim koenzymu i reagującego cukru.

W przypadku, gdy przemiana rozpoczyna sl£ od wolnej glukozy musi nastąpić fosforylacja tego cukru do glukozo-6-fosforanu w celu zamiany cukru do formy aktywnej. Jest ona katalizowana przez enzym heksokinazę i wymaga udziału cząsteczki ATP. Wytworzony gluko-zo-6-fosforan, który jak wspomniano, może również powstać na skutek przemiany glukozo-1-fosforanu uzyskanego z fosforolizy, ulega reakcji izomeryzacji typu aldoza ketoza, katalizowanej przez izo-mcrazę glukozofosforanową, a w jej wyniku tworzy się fruktozo-6-fo-sforan. Enzym katalizujący tę reakcję nie wymaga żadnćgo kofaktora, a przemiana jest w pełni odwracalna. Fruktozo-6-fosforan ulega dalszej fosforylacji do fruktozo-l,6-dwufosforanu z udziałem następnej cząsteczki ATP i enzymu fosfofruktokinazy. Ponieważ podobnie jak w reakcji heksokinazy, wysoka energia wiązania w ATP zużywa się

283