39
Odcinek szyjny kręgosłupa, rdzeń kręgowy, opony i korzenie
na podczas spoczynku w nocy, ale z biegiem lat obserwuje się stopniową zmianę w zawartości białka i płynu w jądrach (33, 40, 42, 48). Stają się one bardziej włókniste i odwodnione, co powoduje, że przestrzenie międzykręgowe maleją, a cały kręgosłup skraca się.
Na przednich, tylnych i bocznych ujęciach kręgosłupa widać wyraźnie, że stawy maziówkowe tworzą podporowe slupy z każdej strony trzonów kręgowych (ryc. 8). Powierzchnia chrząstki w tych stawach jest duża w porównaniu z powierzchnią błony maziowej wydzielającej płyn odżywczy i maż. Głębsza część chrząstki czerpie tlen i substancje odżywcze na drodze dyfuzji z kości leżącej u jej podstawy (3). Naczynia zaopatrujące te torebki maziowe to małe odgałęzienia tętnic kręgowych (7). Powierzchnie drugorzędnych stawów chrzęst-nych, pomiędzy trzonami kręgów szyjnych, nie są płaskie. Powierzchnie górne są wklęsłe od jednej strony do drugiej, a dolne — wklęsłe w linii przednio--tylnej. Dodatkowo, może występować mały staw maziowy — niekiedy nazywany kaletką — który wykształca się na stronie bocznej w okresie dojrzewania i utrzymuje się przez resztę życia (37, 43, 59). Wyrośl kostną zauważa się często w tych stawach przykręgowych — zachodzą one na otwory międzykręgowe. Stawy między wyrostkowe również nie mają równych powierzchni. Są one obustronnie wklęsło-wypukłe: wygięcia są nieznaczne i w preparatach suchych mogą nie być symetryczne. Nie wiadomo, czy ta asymetria jest nabyta, czy wrodzona.
Ruchy głowy to zginanie i wyprost w stawie szczytowo-potylicznym oraz rotacja w stawie szczytowo-zębowym. Rzeczywisty zakres tych ruchów jest podwajany przez kumulację ruchu zachodzącego pomiędzy kolejnymi kręgami. Jest również możliwe zgięcie boczne z rotacją dolnych kręgów szyjnych.
W połączeniu szyjno-piersiowym następuje gwałtowne przejście najbardziej ruchliwego odcinka kręgosłupa w odcinek względnej nieruchomości, jeśli chodzi o zgięcie i wyprost. Chociaż w połączeniu szyjno-piersiowym nie ma stawu zwartego, często obserwuje się wyraźną, muszelkowatą „skarpę" na tylnej i górnej części łuku pierwszego kręgu piersiowego. Zapobiega ona rotacji podczas ucisku i zwiększa ryzyko uszkodzenia (19). U osób młodych wnętrze kanału kręgowego jest gładkie. Krążki międzykręgowe są pokryte i przyczepione do wyrostków zębatych tylnego więzadla podłużnego, ale w wieku lat dwudziestu paru wyczuwa się i zauważa w nich małe garbki (63). Utrata substancji krążka prowadzi do wzrostu rozwoju wyrośli kostnych na brzegach trzonów, a skrócenie trzonów wywiera dodatkowe napięcie działające na tylne stawy maziowe, które również ulegają zmianom zwyrodnieniowym.
We wczesnych stadiach rozwoju, kręgosłup, opony i rdzeń kręgowy są współmierne, ale około dwunastego tygodnia życia płodowego są już widoczne różnice w ich wzroście. W momencie urodzenia rdzeń kończy się na dolnej granicy trzeciego kręgu lędźwiowego, a worek opony twardej w miejscu połączenia drugiego i trzeciego odcinka kości krzyżowej. W trzecim roku życia dolny koniec rdzenia zazwyczaj sięga dysku pomiędzy pierwszym i drugim kręgiem lędźwiowym, aczkolwiek czasem rdzeń kończy się na segmencie wyższym lub niższym (38). Podczas sekcji często stwierdzamy, że rdzeń i worek opony twardej kończą się na niższych poziomach, prawdopodobnie odzwierciedlając skrócenie kręgosłupa spowodowane zmianami zwyrodnieniowymi w krążkach i kości (20).
Warstwa opony twardej ciągnie się przez otwór większy jako opona rdzeniowa. Jest ona lekko przyczepiona do tylnego więzadła podłużnego w odcinku szyjnym oraz do kości guzicznej przez włókno końcowe. Tulejki opony twardej są również lekko przyczepione do brzegów otworów międzykręgowych. Struktura i elastyczność opony twardej zmienia się w czasie od wczesnego