0000040

Wzmożone wydzielanie potu i tłuszczu przez skórę nadaje włosom i skórze wygląd tłusty, przy czym pot ma często zapach ostry. Wrażliwość skóry wzrasta, wskutek czego powstają liczne schorzenia (egzemy, trądzik, łojotok itd).

Zmienne przekrwienie skóry, zależne od wzmożonej wrażliwości naczynioruchowej, wpływa na częstsze występowanie takich zjawisk, jak „gęsia skórka”, rumieńce, bledniecie, marmurkowa-tość skóry, sinienie kończyn itd.

Zaobserwowano też wyraźniejsze występowanie naczyń żyl-

nych pod skórą, zwłaszcza na udach.

Wzrastająca znacznie waga ciała w okresie dojrzewania powiększa się nie tylko przez wzrost masy narządów wewnętrznych czy kośćca, ale przede wszystkim dzięki wzrostowi tkanki tłuszczowej i mięśni.

Wiek

Odkładanie tłuszczu u młodzieży dorastającej występuje najintensywniej na piersiach i brzuchu, a u dziewcząt na biodrach, udach i karku. Duże ilości tłuszczu, pokrywając kościec i mięśnie nadają sylwetce dziewczęcej charakterystyczną łagodność i miękkość linii.

Rvc. 15. Siła mięśniowa u chłopców

i dziewcząt.    U chłopców za to w wyższym

stopniu rozwijają się mięśnie. Przeciętnie, mimo nawet wcześniejszego okresu dojrzewania u dziewcząt, chłopcy stale są silniejsi od dziewcząt. Potwierdzają to zarówno pomiary siły dynamometrem, jak też mierzenie obwodu ramion czy uda przy mięśniach wolnych lub napiętych, wreszcie obserwacja wyników sportowych.

Można stwierdzić, że kiedy u chłopców istotnie występuje raptownie zwiększenie siły mięśniowej w okresie dojrzewania,

u dziewcząt krzywa ta wzrasta bez skoków i zatrzymuje się wcześnie na pewnym poziomie. Toteż w wieku dojrzałym stosunek np. siły rąk u mężczyzn i kobiet ma się jak 5 : 3.

Różnica w obwodzie przedramienia przy ręce zgiętej i wyprostowanej (Kornjeld 1S30)

Wiek	8-9	9-10 10-11 11-12	12-13	13-14 | 14-15
Chłopiec	Id	Id ' Id 1 Id	1.8	2,0 j 2.1
Dziewczyna	0.9	1,1 | 1.5 | 1,'i	1,5	1.3 j Id

Siła mięśniowa (oburącz) u chłopców i dziewcząt

(wg Queteleta)

Wiek	Chłopcy	Dzietrczęta
10 lat	46 kg	31 kg
12 .,	51 „	40 , ,
14 „	81 „	50
ll) ,,	102 „	59 „

Siła mięśniowa chłopców stale jest wyższa niż dziewcząt i nie spotykamy tu tego skrzyżowania się krzywych, jakie mamy w okresie dojrzewania dla długości ciała i wagi. Ciekawe dane podaje Mydlarski (1934 r.) dla wyników sportowych u chłopców w rzucie, biegu i skoku wzwyż. Poprawa wyników w okresie dojrzewania nie ma charakteru jednolitego w tych trzech rodzajach wysiłku fizycznego: najwcześniej występuje zmiana, jeśli chodzi o bieg, potem skok, wreszcie rzut.

Wyniki te są związane zwłaszcza z nierównomiernym wzrostem kośćca (wzrost linijny), wmgi (przyrost tkanki podskórnej i mięśni) i odczynowością (reaktywnością) nerwową.

Należy też zwrócić uwagę na fakt, że w okresie dojrzewania coraz więcej i sprawniej pracują grupy drobnych mięśni, związanych z ruchami dłoni i palców oraz z mową, przy mniejszym udziale pracy dużych grup mięśniowych: tułowia i kończyn.

Wzrastający wymiar linijny ciała i jego masa wymagają w okresie dojrzewania wytężonej działalności wszystkich układów". a więc układu krwionośnego, oddechowego, wwdzielniczego