■ utworzony 1 stycznia 1948 r.
■ tymczasowa umowa wielostronna
■ utworzony zamiast ITO (International Trade Organisation)
■ istniał jako quasi-organizacja do końca 1994 r.
■ "UKŁADAJĄCE SIĘ STRONY" - swoista instytucja
■ "układające się strony - indywidualne państwa
■ celem było podejmowanie działań zmierzających do liberalizacji handlu międzynarodowego poprzez obniżanie ceł i znoszenie innych przeszkód handlowych oraz wyeliminowanie dyskryminacji w tym handlu
■ głównym narzędziem liberalizacji były wielostronne negocjacje handlowe tzw. RUNDY
■ odbyło się 8 rund negocjacyjnych
■ rozszerzał się zakres podmiotowy, przedmiotowy negocjacji i ilość uczestników
Rok |
Miejsce/ nazwa |
Zakres przedmiotowy |
Kraje |
1947 |
Genewa |
Cła |
23 |
1949 |
Annecy |
Cła |
13 |
1951 |
Torquay |
Cła |
38 |
1956 |
Genewa |
Cła |
26 |
1960- 61 |
Genewa (Runda Dillona) |
Cła |
26 |
1964- 67 |
Genewa (Runda Kennedyego) |
Cła, problematyka dumpingu |
62 |
1973- 79 |
Genewa (Runda Tokijska ) |
Cła, bariery pozataryfowe, problematyka dumpingu |
102 |
1986- 94 |
Genewa (Urugwajska Runda) |
Cła, bariery pozataryfowe, usługi, własność intelektualna, rozwiązywanie sporów, utworzenie WTO, itd. |
123 |
1) Zasada niedyskryminacji i równości
traktowania
- Klauzula najwyższego uprzywilejowania (KNU) -jednakowe prawo wszystkich krajów członkowskich GATT do równego traktowania i równych korzyści w stosunkach handlowych (wyjątki: mały ruch graniczny, możliwość tworzenia ugrupowań integracyjnych)
- Klauzula narodowa (KN) - traktowanie towarów zagranicznych na rynkach wewnętrznych nie mniej korzystnie niż analogicznych towarów pochodzenia krajowego
2) zasada wzajemności ustępstw i korzyści -obowiązek wzajemności uzyskiwania przywilejów od partnerów w zamian za udzielone koncesje (wyjątki: GSP)
3) uznanie taryf celnych i innych opłat o podobnym charakterze praktycznie za jedynie dozwolone narzędzia polityki handlowej (możliwość stosowania ograniczeń ilościowych tylko w celu ochrony bilansu płatniczego oraz różnorodnych restrykcji dla ochrony zdrowia publicznego, zdrowia ludzkiego, zapewnienia bezpieczeństwa kraju, itp.)