0000101(1)

Ośrodek

Wermckiego

\ n mola ruchowa

Parafazja

.1 gramatyzmy Mono faz ja

Styl de pędowy

Miernota

czuciowa

Miernota

żargonowa

M: miota pamifcimee.

dek ten zarządza współdziałaniem (synergią) mięśni artykulacyjnych, unerwionych przez odpowiednie jądra ruchowe korowe, nadto przechowuje jakoby engramy (obrazy pamięciowe) kincstetyczno-ruchowc mowy. Uszkodzenie tego ośrodka powoduje niemotę ruchową (aphasia moto-rica ).

2. Ośrodek Wernickego. tzw. czuciowy ośrodek mowy, lub tylny ośrodek mowy: górny zakręt skroniowy po stronie lewej u praworęcznych ; według Brodmanna — pole cytoarchitektonic.zne 41); w ośrodku tym przechowywane są jakoby engramy (obrazy pamięciowe) dźwiękowe, słuchowe mowy. Uszkodzenie tego ośrodka powoduje niemotę czuciową / aphasia sensorica). Zniszczenie obu ośrodków pociąga za sobą niemotę całkowitą (aphasia totalis).

N iemota r ti c h o w a (afazja ruchowa) polega na całkowitym zachowaniu rozumienia mowy przy upośledzeniu lub zniesieniu zdolności mówienia, przy czym sprawność ruchowa aparatu ruchowego mowy jest prawidłowa (mięśni krtani, gardła, języka i ust). Chory zniekształca wyrazy, opuszcza lub przestawia zgłoski ; parafazja zgłoskowa), wtrąca błędne słowa (parafazja słowna), zmienia przyjętą formę gramatyczną (agramatyzmy), rozporządza skąpym zasobem słów, zresztą często zniekształconych (monofazja), luli posiłkuje się skrótami, nie odmieniając rzeczowników, opuszczając niejednokrotnie przyimki (styl. depeszowy). Niemota ruchowa przebiega często z utratą zdolności pisania (agraphia i czytania {alexia). Chorzy dotknięci niemotą ruchową zdają sobie dobrze sprawę z popełnionych błędów w mowie.

Niemota czuciowa (afazja czuciowa) polega na upośledzeniu łub zniesieniu rozumienia mowy przy zachowanej zdolności mówienia, zaburzonej jedynie na skutek błędnego tworzenia słów oraz zdań. W zależności od stopnia niemot) czuciowej, chory rozumie sens zdań dopiero po kilkakrotnym powtórzeniu ich, lub też zdolny jest uchwycić znaczenie poszczególnych slow, nie pojmując jednak całych zdań, wreszcie zachodzić może całkowite nierozumicnic mowy ojczystej. Chorzy z niemotą czuciową zdradzają wielomówność (logom hoea), a że zniekształcają przy tvm parafatycznie poszczególne słowa lub całe zdania, używając agra-matyzmów lub też. tworząc neologizmy, toteż mowa ich stać się może zupełnie niezrozumiałą, sprawiając wrażenie języka obcego (afazja żargonowa). Chorzy ci nie zdają sobie sprawy z błędów popełnianych podczas mówienia.

Niemota pamięciowa (afazja amnestyczna, inaczej — nominalna). Jest to właściwie odmiana niemoty czuciowej, w której dominuje szczególnie utrata zdolności właściwego określania pokazywanych przedmiotów, znalezienia dla nich odpowiedniej nazwy. Toteż, chorzy ci przedmiot określają w Sposób opisowy, np. ,.okulary” — „do patrzenia' . „pióro " — cło pisania” itd. Jeśli przy pokazywanym przedmiocie podpowiadać choremu niewłaściwe określenie, wówczas zaprzecza temu; gdy

200