0231

soczewka korekcyjna + układ optyczny oka jest styczna do siatkówki oka nieakomodu-jącego. Układ ten jest miarowy.

Z powyższego wynika, że zdolność skupiająca soczewki korekcyjnej jest równa refrakcji oka, mówiąc ściślej — prawie równa, bowiem soczewka korekcyjna znajduje się w pewnej odległości / od oka (ryc. 12.22). Korzystając ze wzoru 12.17 można obliczyć zdolność skupiającą soczewki korekcyjnej koniecznej do korekcji oka o refrakcji R i ustawionej w odległości l od niego

D_k =

R

I+IR

12.17

Z wzoru tego wynika, że przy krótkowzroczności \D_K\ > |/?|, a przy dalckowzrocz-

ności \D_k\ < |/?|.

Zasada korekcji starczowzroczności polega na dobraniu takiej soczewki okularowej, aby obraz punktu bliskiego oka został utworzony przez tę soczewkę w odległości dogodnej

Ryc. 12.22. Zasada korekcji daleko- i krótkowzroczności polega na dobraniu takiej soczewki korekcyjnej, aby jej ognisko obrazowe F' pokryło się z punktem dalekim oka D.

do pracy, czytania itp. Odległość ta zawarta jest zwykle, zależnie od potrzeb, w zakresie 0,25-0,50 m. Dobierający soczewki dla korekcji starczowzroczności powinien te potrzeby uwzględniać.

Dotychczas traktowaliśmy układ optyczny oka jako układ o powierzchniach kulistych. Istnieją przypadki, że któraś z powierzchni nie jest sferyczna, a toryczna.

Powierzchnia taka ma dwa wzajemnie prostopadłe przekroje kołowe o różnych promieniach krzywizny (ryc. 12.23) — noszące nazwę przekrojów głównych (por. ryc. 12.12). Przykładem powierzchni torycznej jest powierzchnia dętki samochodowej. Układ optyczny oka w tych przypadkach ma różną zdolność skupiającą w różnych przekrojach głównych, a więc jest astygmatyczny. Miarą astygmatyzmu oka jest różnica refrakcji w przekrojach głównych.

Prosty astygmatyzm oka ma miejsce wówczas, gdy w jednym przekroju głównym oko jest miarowe (R = 0), a w drugim refrakcja jest różna od zera. Natomiast astygma-

238