0289

cieplnego. Ten transport uzależniony jest od przewodnictwa właściwego X warstw

AT

powierzchniowych i od spadku temperatury (Ax — grubość warstwy przewodzącej ciepło) oraz od powierzchni S, przez którą ciepło jest przewodzone. Jest bowiem

ąq Ar

Ar ^ Ax

Przewodnictwo właściwe tkanki uzależnione jest od stopnia ukrwienia (tab. 16.1), co wiąże się z kolei ze stanem rozszerzenia naczyń krwionośnych. Od tego stanu zależy też grubość warstwy powierzchniowej, a więc i spadek temperatury. W ten sposób transport ciepła poprzez powłokę powierzchniową ciała wiąże się z naczynioruchowością.

Tabela 16.1

Przewodnictwo cieplne X

Tkanki żyjące in situ		W	cal
		m ■ K	m ■ s • K
skóra, słabo ukrwiona		0,334	0,08
skóra, silnie ukrwiona		1,465	0,35
mięśnie nieukrwione		0,460	0,11
mięśnie normalnie ukrwione		0,544	0,13
mięśnie silnie ukrwione		0,628	0,15
Inne substancje

tłuszcz	0,168		0,04
woda 20°C	0,585		0,14
powietrze	0,023		0,006
srebro	420		100

Przy stałej temperaturze wewnętrznej ciała 37°C, temperatura skóry jest w różnych miejscach inna i w pewnych granicach zmienna. Na przykład temperatura stóp zmienia się w granicach 25° do 34°C, dłoni 29° do 35°C, głowy 34° do 35,5°C. Średnia temperatura skóry, przy temperaturach powietrza 23°-24°C zawiera się w granicach 31° do 35°C.

Średnią temperaturę skóry oblicza się na podstawie wyników pomiarów dokonanych w różnych miejscach, wzorami empirycznymi, np.

T_s = 0,07T_slopv + 0,32Tg_O|_enj_e + 0,17 Tpjpęy + 0,l8Tpj_erj — 0,14T_ramję + 0,05T_r(._ce + 0,07Tg|_owa

16.3. Wymiana ciepła między organizmem a otoczeniem

Utrzymanie stałej temperatury ciała wymaga odprowadzania całego wytworzonego w organizmie ciepła do otoczenia. Moc cieplna, wyrażająca się stosunkiem ciepła Ag, wytworzo-

A Q:

nego w organizmie do czasu A/, czyli P, = -, musi być równa strumieniowi cieplnemu