038 CWICZENIE 6

ĆWICZENIE LABORATORYJNE 6

Badanie mechanizmu śrubowego

Jan Mika

Cel ćwiczenia

-    Wyznaczenie zależności pomiędzy obciążeniem osiowym śruby a momentem obrotowym w mechanizmie śrubowym.

-    Wyznaczenie ogólnej sprawności mechanizmu śrubowego.

-    Porównanie eksperymentalnie wyznaczonych wartości momentu obrotowego oraz sprawności mechanizmu śrubowego z wartościami teoretycznymi [2].

Opis stanowiska

Budowę i działanie stanowiska badawczego przedstawia rysunek 6.1. Składa się ono z trzech podstawowych zespołów: praski śrubowej (1, 2, 3, 4, 5), mechanizmu obciążenia osiowego śruby (6, 7, 8) oraz zespołu wywoływania i pomiaru momentu obrotowego na śrubie (10, 11, 12, 13, 14).

Obciążenia śruby badanej (3) siłą osiową Q dokonuje się przy pomocy obciążników (8) i dźwigni dwuramiennej (7) podpartej w przegubie (6). Jeżeli siła Q jest na tyle duża, że pokona ciężar śruby (3) i szczęki ruchomej (5), a jej składowa wywoła moment obrotowy M = 0,5 • Q ■ d_s • tg y, większy od oporów tarcia na zwojach gwintu i czole śruby, to śruba (3) będzie się wykręcać, gdyż gwint jej nie jest samohamowny.

Aby powstrzymać samoczynne wykręcanie się śruby (3), należy przyłożyć do niej moment M_b (bierny) za pomocą śruby napinającej (11) i układu krążków linowych (13).

Siłę F w śrubie napinającej (11) mierzy się w sposób pośredni dyna-mometrem kabłąkowym (14). Wykres cechowania dynamometru (rys. 6.2) uwzględnia przełożenie a/b dźwigni (10). Wartość siły F odczytuje się z niego bezpośrednio na podstawie wartości A_c wskazań dynamometru (rys. 6.2).