072 4

*0		ro-A* >o _		»0*Ai

Rye. 413. Schemat powstawania w»dnu Kamina

Przy powrocie do sianu wyjściowego E_t zostaje wypromicniowany foton o tej samej hv₀ (rozpraszanie sprężyste) (rye. 4.13). Jeżeli jednak cząsteczka zamiast do stanu E_t przejdzie do stanu o energii Ey nieco większej. zostanie wy promieniowany foton o nieco mniejszej energii Ą - £* = h< v₀ - Av). przy czym energia KAv odpowiada wzbudzonym poziomom oscylacyjnym lub rotacyjnym W świetle rozpros/o nym znajduje się wówczas obok linii widmowych o częstotliwości podstawowej v₀ także linia o częstotliwości v« v₀- Av, o nieco dłuższej fali (rozpraszanie rama-nowskie) Istnieje teź możliwość. że foton, trafiając cząsteczkę, zastanie ją w stanie energii £^; cząsteczka, absorbując go. przechodzi w stan pobudzony E_v Przy przejściu do stanu wyjściowego £, zostanie wypromicniowany kwant o energii większej hv = hv₀ + KAv. W tym przypadku w widmie światła rozproszonego pojawia się linia o częstotliwości większej, czyli o fali krótszej. Unia la nazywa się antyuakeum-xkq_t ma natężenie mniejsze: prawdopodobieństwo takiego zdarzenia jest mniejsze.

Badania widm ramanowskich dostarczają cennych informacji o strukturze cząsteczek, są więc często stosowane w analizie widmowej. Dogodność tej metody polega na tym. że widma ramanowskic obserwuje się w świetle widzialnym, a różnice między częstotliwością podstawową i częstotliwościami „satelitów” ramanowskich (v₀±Av). dają informacje o poziomach oscylacyjno-rotacyjnych. związanych ze strukturą cząsteczki. Natomiast bezpośrednie badanie w»dm oscyiacyjno-rotacyj-nych w ymaga stosowania specjalnej aparatury do badań w podczerw ieni.

Niektóre wiązania, np. C=C. C-C. C-H. dostarczają charakterystycznych częstotliwości w widmie ramanow^kim i tym samym mogą być w danym widmie rozpoznawane. Metoda Ramana rozpraszania światła znajduje także zastosowanie w badaniach strukturalnych związków wielkocząsteczkowych.

4.4J. Dynamiczne rozpraszanie światła (DLS)

W rzeczywistych strukturach cząsteczki lub ich związki wykonują chaotyczne ruchy termiczne, zwane ruchami Browna, przemieszczając się względem określonego układu odniesienia Stąd na skutek zjawiska Dopplera następuje poszerzenie częstotliwości światła rozproszonego w stosunku do często! li włości światła padającego Ten rodzaj rozpraszania nazywany jest dynamicznym mzpratzaniem światła (DLS - ang. dynamie light scattenng). Na rycinie 4.14 przedstawiono graficznie efekt DLS

72