rzony luz przekracza 0,50—1,00 mm dla cylindrów o średnicach poniżej 65 mm, lub 1,0—1,5 mm dla cylindrów o większych średnicach to pierścienie kwalifikują się do wymiany. Niektóre wytwórnie motocykli (np. Pannonia) dopuszczają graniczny luz na zamkach pierścieni wynoszący 2,5 mm. W praktyce jest to wartość już bardzo duża, jednakże świadczy to, że nawet przy tak znacznych luzach silnik może pracować względnie zadowalająco.
Wielkość luzu pierścieni w rowkach tłoka jest rzeczą niezmiernie istotną szczególnie w przypadku silników czte-rosuwowych gdyż decyduje o zużyciu oleju. Luz ten według danych fabrycznych dla większości silników motocyklowych mieści się w granicach 0,02— —0,05 mm. Gdy wartość jego przekroczy 0,10—0,20 mm, należy zastosować nowe, wyższe pierścienie tłokowe.
Założenie nowych, nominalnych pierścieni zmniejsza luz w rowkach tłoka tylko częściowo, gdyż nie eliminuje zużycia samego rowka w. tłoku. Dlatego
Rys. 4.49. Porównawcza metoda sprawdzania sprężystości nowego i używanego pierścienia tłokowego
pożądane jest mierzenie przy kupnie nowych pierścieni dla indywidualnego dopasowania ich do wyrobionych rowków tłoka. Pierścienie wykonywane są w pewnych tolerancjach wysokości i zawsze można dobrać wśród nich odpowiednie. Niektóre wytwórnie produkują nawet w tym celu pierścienie o nadwymiarowych wysokościach.
W tablicy 12 podano prawidłowe wartości luzów pierścieni na zamkach i w rowkach tłoka dla popularnych w kraju motocykli.
Ponadto pierścienie wymienia się wtedy, gdy wykazują jakiekolwiek uszkodzenia mechaniczne, jeżeli nie dolegają do cylindra przynajmniej na 90°/o obwodu lub jeśli wykazują wyraźne zmniejszenie sprężystości.
Rys. 4.50. Wysokość pierścienia można zmniejszyć przez zeszlifowanie na papierze ściernym. W tym celu pierścień mocuje się gwoździkami do deseczki
Przy zakładaniu nowych pierścieni tłokowych należy pamiętać o dokładnym oczyszczeniu rowków tłoka z nagromadzonego tam osadu.
Luz nowych pierścieni w rowkach tłoka należy sprawdzać szczelinomie-rzem przed montażem. Dla górnego pierścienia luz ten na ogół powinien być większy o 0,015—0,030 mm niż dla pozostałych pierścieni.
Rys. 4.51. Piłowanie krawędzi pierścienia w celu uzyskania właściwego luzu na zamku
Po założeniu pierścienia na tłok powinien on swobodnie przesuwać się w rowku. W przypadku silników dwusuwowych szczególnie ważne jest nie-przekraczanie minimalnego luzu, gdyż może to grozić zakleszczeniem pierścienia w rowku. Jeżeli zakładany pier-
74