092 4

I Wll IMMW.II l<!l

u i,iwy samorządowej. /. przepisu .111. 18 usl. * wyml .1. do wyłącznej wlasi 1 wiisii indy gminy należy siano wionie w sprawaoli /asli/c/oiiyoli dla rady gminy (ml 18, nsi. 2, |>. 15). Na przykład wyrażanie zgody na sprzedaż gruntów na orlo Iłiidowniolwa mios/kaniowego zostało zastrzeżone do kompetencji rady gnn ny (art. 7 ust. 5 ustawy z 26 marca 1982, znowelizowanej ustawy z 4 paździei nika 1991 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych).

Do wyłącznej właściwości rady gminy należy uchwalenie statutu gminy. Cimina określa w statucie organizację wewnętrzną oraz tryb pracy rady i jo| organów. Powstaje problem, czy dotyczy to organów, które określa ustawa, czy leż rada może indywidualnie w statucie kreować swoją strukturę wewnętrzną, w tym powoływać organy według uznania. Statut jest podstawowym aktem ustrojowym, jaki stanowi rada gminy. Ustawa szczegółowo określa jej organy, Rada gminy może określić w statucie skład osobowy swoich organów i tryb ich działania oraz tworzenie jednostek pomocniczych, podział kompetencji liczbę stałych komisji rady i zakres ich działania.

Wymaga rozstrzygnięcia pytanie, czy mieszkańcy gminy mogą żądać prze prowadzenia referendum gminnego w każdej sprawie uznanej przez nich za ważną. Rada tylko wtedy może podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum gdy wniosek mieszkańców spełnia warunki ustawy o samorządzie terytorialnym i ustawy o referendum gminnym i nie jest sprzeczny z prawem. Do rozstrzyg nięcia sprzecznego z prawem mogłoby prowadzić np. referendum w sprawie wyborów powszechnych burmistrza.

Organy wykonawcze gminy

Do ustalenia gwarancji odrębności samorządu terytorialnego od administracji rządowej ustawa samorządowa wprowadza zakaz łączenia członkostwa w za rządzie z zatrudnieniem w administracji rządowej. Ponadto art. 19, ust. 2 za wiera zakaz łączenia funkcji wójta, burmistrza (prezydenta) z funkcją przewodniczącego rady. Zarząd wybierany jest, w świetle ustawy samorządowej, przez radę gminy w głosowaniu tajnym. Wójt lub burmistrz (prezydent) i ich zastępcy mogą być wybierani spoza rady. Zarząd wybierany jest w drodze uchwały rady zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej połowy składu rady.

Przepisy stanowią natomiast, że zastępców wójta, burmistrza (prezydenla) wybiera rada gminy na wniosek wójta, burmistrza (prezydenta). Zgodnie z orzec/ nictwem NSA tylko prawomocnie wybrany burmistrz jest uprawniony do przedstawienia kandydatów na swoich zastępców. Spośród nich rada gminy dokonuje wyboru. Gdyby wybór burmistrza okazał się sprzeczny z prawem, wówczas w konsekwencji uchwała rady gminy byłaby uznana za nieważną przez organ nadzorczy jako uchwała sprzeczna z prawem.

Zagadnu-nu* powoływania zarządu gminy nie zależy wyłącznie od uznania gminy. Odrębne jesl unormowanie powoływania zarządu Warszawy. Ustawa samorządowa nie reguluje wyczerpująco pozycji poszczególnych osób w za rządzie (poza wójtem, burmistrzem, prezydentem). Rada gminy powinna okres lic ich charakter prawny w statucie.

Przepisy ustawy samorządowej nie określają zamkniętego zakresu zadań zarządu. Ustawowa klauzula generalna określa, że zarząd gminy wykonuje za dania rady gminy określone przepisami prawa. Zarząd wykonuje zatem funkcje administracyjne gminy.

Zarząd jest samodzielny w zakresie przyznanych mu kompetencj i. Wykon uje wszystkie sprawy z zakresu administracji państwowej, które nie są zastrzeżone na rzecz innych organów.

Zakres przedmiotowy działania zarządu jest bardzo szeroki, gdyż. wiąże się z zaspokajaniem potrzeb wspólnoty lokalnej. Dotyczy to zadań własnych gminy i zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, nabytych w drodze ustawo wej lub porozumienia z organami tej administracji. W realizacji zadań własny* li zarząd podlega tylko radzie gminy. Może on zwoływać sesje nadzw ,/.i|n< rady gminy w sprawach uznanych za ważne, a nie należących do jego kom petencji.

Do kompetencji zarządu należy zwykły zarząd mieniem komunalnym zgodnie z zasadą, że do wyłącznej właściwości rady gminy należy decydow ino w sprawach majątkowych, przekraczających zakres zwykłego zarządu Dcl* <m petencji zarządu należy wykonywanie uchwał rady gminy. Zarząd odpowiada również za wykonanie budżetu gminy i całej gospodarki finansowej

Zarząd wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone pi /i pisami prawa. Do zadań zarządu należy w szczególności:

1)    przygotowanie projektów uchwał rady gminy,

2)    określanie sposobu wykonywania uchwał,

3)    gospodarowanie mieniem komunalnym,

4)    wykonywanie budżetu,

5)    zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organi/aeyi nych,

6)    wykonywanie zadań zleconych.

W realizacji zadań własnych gminy zarząd podlega wyłącznie radzie gminy

Do zarządu gminy należy cały zakres spraw związanych z gospodarką gruntami, stanowiącymi własność gminy. Zarząd ma uprawnienia do nabywania gruntów, które są wykorzystywane przez gminę na cele zabudowy gminy (zadania własne gminy). Nabywanie gruntów przez zarząd następuje albo na podstawie umowy cywilnoprawnej, albo w drodze wywłaszczenia nicruchomos ci, na podstawie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości i na wymienione w niej cele publiczne, np. budownictwo komunalne.