100 39

52

!

prademy rrrcznr. 7 - mjdilwy rusie* rlod»»-ac<ni» fccfllyncntalntso (Mindrl), 8 — lUnowi-ko Łopalnei floty plioccitikicj, 9 — Szczucki roilinn* * oWrwu o-4»tnifflo rlodaw*«nił

MŁODE góry i NI7INY PODGÓRSKIE

^rP!£N!NY

TATRY

Ryc. 10. Szkic geomorfolojpczny polekich Karpat (wg M. Klimaszewskiego)

j -o»dy czwir«OT£<tŁ>u« dalin i kollin. 2 - zrównani* poóscirtlur i iródsórtkie (ISO-250 m). 3 - łredniogórskic t»*«bkł-cove cawm zc ilcal /IuioitcŁ. 4 - lvardziclc<ray » Wallu »apl«nnc. 5 — eóry wyv>ii« zt łl*d*rrj slCKląmccnu lokałacęo. 6 -a miocencm i w ciągu mioccnu, wskutek postępującego od południa nacisku sztywnych masywów górskich, plastyczne osady fliszu zaczęły się stopniowo fałdować, a następnie nasuwać ku północy, w postaci olbrzymiego wachlarza płaszczowin nakładających się kolejno jedne na drugie. Każda z płaszczowin posiada jeszcze szereg fałdów wtórnych tak, że w tektonice Karpat wyróżnia się jako jednostki zasadnicze grupy fałdów lub płaszczowin. Najgłębiej leżą fałdy grupy brzeżnej rozpoznane w granicach Polski jedynie na wąskim skrawku na południe od Przemyśla. Grupa średnia obejmuje płaszczowinę skolską¹, najgłębszą w tym zespole i sięgającą najdalej ku północnemu wschodowi po linię między Przemyślem a Dębicą. Na płaszczowinę skolską nasuwa się płaszczowina podśląska ukazująca się głównie w obrzeżeniu leżącej na niej i ciągnącej się nieprzerwanie wzdłuż całego luku karpackiego płaszczowiny śląskiej. W strefie ciągnącej się wzdłuż linii Lesko—Sanok—Krosno zafałdowania w obrębie płaszczowiny śląskiej są drobniejsze i niższe; powstało tu więc obniżenie o charakterze synklinorium, zwane centralną depresją karpacką. Na płaszczowinę śląską nasuwają się w Karpatach Wschodnich fałdy dukielskie, a na Śląsku Cieszyńskim, tzw. łuska magurska. Jednostkę nasuniętą na poprzednio wymienione grupy stanowi grupa magurska reprezentowana w granicach Polski przez płaszczowinę magurską, która stanowi jednolity zespół fałdów nic rozbity na jednostki podrzędne. Płaszczowina magurska graniczy od południa z pasem skałkowym. Załączona poza tekstem I tomu mapka tektoniczna informuje o rozmieszczeniu poszczególnych elementów tektoniki Karpat, a zamieszczony pod nią przekrój geologiczny ukazuje styl budowy Karpat.

Po okresie wypiętrzeń, które doprowadziły do powstania płaszczowin, już pod

1

Zwaną również fałdami skibowymi, ze względu na obccnosó regularnych, pochylonych ku północy antykłm rozdzielonych wąskimi synklinam..