Rozdział 23
poprzednich dwóch rozdziałach wykazaliśmy, ze większość materia łow. które sa niestabilne w atmosferze tlenu, ma tendencje do utleniania si< B\li$my zainteresowani głownie ubytkami materiału w wysokich temperatu rach w środowisku suchvm i stwierdziliśmy, ze w tvch warunkach utleniam było zwykle uzależnione od dyfuzji jonów lub od przewodnictwa clcktroncn poprzez warstewkę tlenków wytworzoną na powierzchni materiału (rys 23.lj Zwróciliśmy uwagę, ze szybkosc utleniania, z powodu aktywowanych cieplni* procesów dytuzji i reakcji, jest znacznie większa w wysokich tempcraturacl aniżeli w niskich, jakkolwiek nawet w temperaturze pokojowej tworzą su bardzo cienkie warstewki tlenków na wszystkich niestabilnych metalach Ter niewielki stopień utleniania jest ważny z wielu względów tworząca się war flewka tlenków ochrania matenał. zapobiegając dalszemu atakowi korozyjnemu. powoduje zmatowienie powierzchni, utrudnia łączenie elementów; i (jak to zobaczymy w rozdz. 25 i 26) rozdziela ślizgające się po sobie po* wierzchnie przez co wpływa na współczynnik tarcia Jednakże ubytki maju wskutek utleniania w temperaturze pokojowej w środowisku such;.r.
Tlene
Powietrze
Ry‘ 23.1. Udem.
•suche'
KOROZJA materiałów w teooowąp; WŁOOTSTU
w środowisku wilgotnym obraz ten zmienia się dramatycznie Gdv z>v«!a su! miękka jest narażona na kalanie tlenu , wody w temperaturze' pokoje Z szybko rdzewieje, a ubytek metalu wkrótce staje się znaczm Czas zyL większości konstrukcji, od rowerów do mostów, od wiaderek do okrętów wojennych, jest ograniczony przez korozję związaną z wilgocią. W Wielkiej Brytami roczne koszty wymiany skorodowanych elementów i zabezpieczeń Drzed korozją (np malowanie Forth Bndge) wynoszą ok. 2000 min GBP lub 4400 min USD
Dlaczego woda ma tak znaczny wpływ na szybkość ubytku materiału? Jako przykład weźmy zelazo zanurzone w napowietrzone] wodzie (rys 23 2).
Żelazo z oczyszczony powierzchnia
Katoda
(obszar katodowy)
/ 4|
Napowietrzona
woda
0?+2h?0 ♦ *€ ♦4 0H'
t
ri (OH)2ł y tj- FeO H20
/
*1
Anoda . \ 2e~*- Fe
(obszar anodowy). 2«— Ft
♦F«~ — Fe"*
Rys. 23.2. Korozja w środowiskach wilgotnych
Atomy żelaza przechodzą do roztworu wodnego jako jony ^ każdy atom pozostawia w metalu dwa elektrony 0^cJa l^nu
przewodzone przez metal do miejsca, gdzie zachodzi ^ qH .
konsumująca elektrony (reakcja katodowa) ^reakęp tcjP° F^0H):
które łączą się z jonami Fe", tworząc uwodmon. * hn| ginc
<* rzeczywistości FcO H.O), ale zamiast tworzsc sięgną I*> wytaden mógłby dawać pewną ochronę, tworzy się on cz^sl°
(żelu) w wodzie. Reakcja ta może być podsumowana
matcnal + tlen -► (uwodniony) tlenek materiału
P°dobmejak w przypadku utleniania "na ^ ^logiczne do
A więc powstawanie i rozpuszczanie joob*' c2aSie
Powstawania i dyfuzji jonów M* w- warstewce fordzs podobne do
w *r°dowisku suchym, a tworzenie się jldnak znacznie szybszy
rcdukcji tlenu na powierzchni warstewki u * wskutek ^ korozyjny w środowisku wilgotnym zachodzi »skut ^uników