272
UAi
■iSlLRSKiL
dzuiu,**.' * kierunku normalnym do powierzchni. dzięki c
skutecznie od siebie wierzchołki nierówności, podczas gdy^a^ °dda«<i
cząsteczek moęa z latwoscia ulegać wzajemnemu ścinaniu Ten r Ji AaTR^ woniały, narwane smarowaniem granicznym Smarowanie ^o-
c wspoiczwimk tarcia ^ 10-kroime (tabl 25 1; Smar,Z JICałe®°tt
otein
r ---— ^ IUVUI«. \U1UJ ZJ 1 ) Snu?ro*.tin, > -
XSTJCS: **** bardZ1CJ efdrt>w B^JC ono omowionc T
zaabsorbowanych
aktywnych
cząsteczek
25.5 Smarouauic
grdnicciic
b>C ^WC Ułln'a f ran,Cżne8° Przcsuia
*iego metalu mogą pracować iez^i, ^ “°° C Ło*yska u.vkonane z mięk-metał topi się i tworzs I^ł-^[ni l<'?SCa ^>rzc^r^dni2 sa lokalne miękki
cysko nagrzewa sic znacznie nalc^ TkC sn’aruJ^ca ic**h jednak cale lo-najlepszym smarem jest zawiesirS p^S*0**0 spccJdl,iC Lło tego celu
320*0), grafu (do 600*C) lub dw! c FE ? ° CJU (moze Pucować w temp do
;lub dwusiarczek molibdenu (do 800‘C)
^*a'ł -1 i«*eti powierzchnie sa «k»_-
wanicm granicznym, pewna i,rTK aDeff>Kczoa(: warstwa tlenków ,ub smaru-stew-ka Lenków odpadła pod ^wiU P°wstaJe w miejscach, gdzie war-
a*1>'wne80 PWTerzchmo^n^4^^'3 obc,^n mechanicznych.
,-■0011.1,1. ;ai zuzycic adhezyj.ic i zuz> cie JCSt raklc s^ » zwykle
ćuzyae adhezyjne
f)$UQkiU 25 6 pnfca?atKT
^siaiczająco duża. siany mauTiił^J*11*4* P0"11*1^ atomami A i B jes “*xtLacJ “uękki Jeżeli metale A R usuvvan.v z metalu A. który jest
miękki Jczch metale A r us“wany z metalu A. który jest
ulegały zuzyciu Rozmiar f ^■^Mkowo miękkie, obie powierzchnie mcrownosci zaiezy od tego tak , r‘*femenl°w mculu odrywanych z danej oószar utwardzony rozciana s Ck0 ^ '“Atza zachodzi ścinanie Jczch
_ u - .... B..... ■ H
273
TARCIE IZU2YCŁ MATUUAU; SPOWODOWANE
Rys. 25.6. Zużycie adhczyyne
iAJtCŁM
tendencja do odrywania większych kawałków metalu. TcodeDcja odwrotna wystąpi wówczas, gdy przekrój nierówności wzrasta w miarę oddalania się od złącza
W celu zminimalizowania szybkości zużywania się materiału należy zminimalizować rozmiary odrywanych fragmentów Oczywiste jest. ze w tym celu należ> zminimalizować powierzchnię styku o Ponieważ a * PiR,. zmniejszenie obciążenia powierzchni zmniejszy jej zuzycie. co intuicyjnie wydaje się oczywiste. Można to zademonstrować w czasie pisania kreda na tablicy. Przy duży m nacisku na kredę będzie ona pisała grubo, czyh zuzyca: materiału będzie duZe. i odwrotnie (okazuje się.ze zuzycie tnal® czasami użyteczne) Innym sposobem zmniejszenia po wierze ani e J szernc R., a więc twardości materiału Z tego powodu twar > mniej wyraźnie niż miękki
Zużycie ścierne
Fragmenty materiału, które uległy wżyciu ją się od nierówności powierzchni materiału w c»si j j ^ powierzchni W substancjach smarujących znajduje sic pc ,amli K utrzymać banerę tlenkową pomiędzy ślizgającym, się m ^ _ ^*$3^ oderwane fragment) materiału mogą ulec utlenieniu. w w pownoneaue twarde cząstki tlenku, które działają na ślizgające się p<-w taki sposób jak papier ścierny.