100i80

lub fiołkowy. Komórki akórki ną niekiedy brodawkowalo wypukłe, co nadaje pł^. kom aksamitny wygląd. U wielu roślin płatki zawierają gruczoły wydzielające okta lotne, nadąjące płatkom atrakcyjny zapach. U nasady płatków często znajdują ju miodniki gruczoły wydzielające słodki nektar. Wszystko to składa się na funkcje korony jako powabni.

Człony okwiatu, (j. działki kielicha i płatki korony, mogą być wolne lub zroś. nięte. Rozróżnia się w związku z tym kielich wolnodziałkowy i zrosłodziałkowy ora/ koronę wolnopłatkową i zrosłopłatkową.

Kwiaty wiatropylne mają okwiat niepozorny. Niektóre kwiaty, np. turzyc i traw, w ogóle nie mają okwiatu. Są to kwiaty bezokwiatowe.

Prędki. Ogół pręcików, nazywany czasem pręcikowiem, najczęściej tworzy 2 okółki i otoczony jest okwiatem. Typowy pręcik składa się z nitki i główki, w główce zaś wyróżnić można dwa pylniki połączone łącznikiem, w którym przebiega wiąz-ka przewodząca. Każdy pylnik składa się z dwóch woreczków pyłkowych, pręcik zawiera więc 4 woreczki pyłkowe (rys. 5.45). Woreczki pyłkowe są odpowiednikami mikrosporangiów, tak więc pręciki również u okrytozalążkowych są utworami ho-

m ni

Wm&b ⁰ Bii ov

mm §pfel

W

Rys. 5.45. A — typowy pręcik, w przekroju poprzecznym

_Rys. 5.46. Schemat ty ęodłużnym, C — ^w I

główka pręcika

mologicznymi do mikrosporofili, choć nie jest dostatecznie wyjaśnione, czy rozwinęły się one bezpośrednio z liści zarodnionośnych, a ich budowa osiowa jest cechą wtórną, czy też są to utwory pierwotnie osiowe, które rozwinęły się wprost z telo-mów z pominięciem stadium spłaszczonego liścia.

Pręciki w kwiecie mogą być wolne albo też zrastać się nitkami lub główkami. Zrośnięte pręciki mogą tworzyć jedną lub kilka wiązek. U grochu na przykład występuje 10 pręcików, z których 9 zrasta się w pochwiastą wiązkę otaczającą słupek, jeden zaś pozostaje wolny.

Także długość pręcików może być niejednakowa. W rodzinie wargowych (La-biatae) kwiaty zawierają 4 pręciki, z których 2 są długie, a dwa krótkie; mówimy o takich pręcikach, że są d w u s i 1 n e. W rodzinie krzyżowych (Cruciferae) 4 prędki są długie, a 2 krótkie; nazywamy je czterosilnymi.

W niektórych kwiatach nie wszystkie pręciki wykształcają pylniki i pyłek. Takie płonne pręciki nazywają się prątniczkami.

i tworzy żalą 2 zakończoną na s owocolistkowy (: ślipek. Przy wię (jwocolistkowycl tworzących 5 słn rzą jeden słupek Bodowa zalążni Tworzą one bov tikowym zalążn krotnym owocol i jednak zrastaj: środka, wówcza

niepełne przegrc W zalążni majdują się żalą I położenie bywa i) brzeżne — g< żnię jednoko ścienne

g<

286