10588679s8767629495876 73986030 n

duje o tym. jak traktować określony przez siebie cel (L. Cohen. L. Manion. K. Morrisom 1999).

Podane niżej przykłady celów, zaczerpnięte z różnych programów wychowania przedszkolnego, dowodzą że każdy z nich. w zależności od intencji i decyzji nauczyciela, może być realizowany w długiej perspektywie czasowej jako cel ogólny lub stać się celem konkretnych zajęć w danym dniu. j Przykłady:

_:_\

1.    Uczestniczenie w zabawach i ćwiczeniach doskonalących zmysły: wzrok, słuch. smak. dotyk. węch.

czeniu.

2.    Poznanie różnorodny ch dzwięków występujących w najbliższym otoczeniu.

3.    Rnn"*¹—

____.wza-.icv>wy.

Współzależność między celami ogólnymi i szczegółowymi oraz ich wykorzystanie na różnych poziomach planowania edukacyjnego dobrze ilustruje poniższy schemat (L. Cohen, L. Manion. K. Morrison, 1999).

Cele ogólne-►Rozkłady materiałów nauczania

Cele szczegółowe --Poszczególne lekcje

Pamiętaj!

' Podstawą rozróżnienia celów ogólnych od szczegółowych jest sposób ujęcia (.abstrakcyjny, ogólny. konkretny ) oraz perspektywa czasowa ich realizacji (długoterminowa do krótkoterminowej).

5. Cele operacyjne i nieoperacyjne

Drugie ważne rozróżnienie w definiowaniu celów dotyczy poziomu ich uszczegółowienia i określenia efektu końcowego. Chodzi o cele operacyjne i nieoperacyjne.

Określenia te weszły do praktyki nauczania na stale wraz z reformą systemu edukacji, chociaż w polskiej literaturze pedagogicznej były znane już wcześniej. Spotykamy te pojęcia i tak sformułowane cele w nowych programach dla przedszkoli, w publikacjach metodycznych, prezentujących rozkłady materiału nauczania, konspekty i scenariusze. W niektórych pu-