.[41 4—1. L 16 łój
Symbol y? oznace optymalną wartość zmiennej dualnej odpowiadającej ».temu warunkowi, którego wyraz wolny zwiększono o jednostkę
Twierdzenie 3. odnosi się do ..stabilnych’ rozwiązań LZD. Stabilność rozwiązań rozumiana jest w ten sposób, iż dodanie jednostki do wyrazu wolnego pewnego warunku ograniczającego (przy pozostałych wyrazach wolnych nie zmienionych) nic wpływa na rozwiązanie (optymalne wartości zmiennych) zadania dualnego. Jeżeli wartość funkcji celu. w której chodzi, np. o maksymali zację przychodu, zysku, utargu, ma wymiar (miano) wartościowe [zł], a warunk ograniczające rozmiary działalności ze względu na dostępne zasoby mają wy miar ilościowy (kg. szl.. m], to zmienna dualna ma wymiar [zlkg. 7.1/szt, 7.Vm] Takie wymiary mają ceny i dlatego zmienne dualne nazywane są cenami du alnymi Jeżeli wyrazy wolne wyrażają dostępne zasoby środków, to są to ceny krańcowo tych środków, ponieważ wyrażają przyrost wartości (funkcji celu) spowodowany przy rostem zasobu środka (wyrazu wolnego) o jednostkę.
Przykład
W przykładzie z poprzedniego paragrafu:
18* j + 15*2 —* war.
8x, + 4x2 ^ 52.
(lOp) 6x, ♦ 9*2 S 69.
*1 • *2* 0.
chodzi o zmaksymalizowanie przychodu ze sprzedaży dwóch wyrobów wytwarzanych przy użyciu dwóch surowców. Normy zużycia (w jednostkach surowców uh jednostki wyrobów) to współczynniki, a limity surowca (w jednostkach surowców) to wyrazy wolne warunków ograniczających, natomiast ceny wyrobów (w zł na jednostki wyrobów) to wagi funkcji celu. Zinterpretować rozwiązanie zadania dualnego.
Rozważmy zadanie:
lS.i j + 15*2 —* max
(lip) 6*j + 9*2 ^ 69.
które różni się od (lOp) pierwszym wyrazem wolnym Wyraz wolny pierwszego warunku ograniczającego w(ł lp) jest o jednostkę większy od wyrazu wolnego
pierwszego warunku w (lOp).
Oba zadania dualne do (10p), (lip) mają te same rozwiązania, równe
y° = [1.5 l] Spełnione jest w ięc założenie twierdzenia 3.
Rozwiązanie optymalne zadania < 1 Op) wyraża wektor x°*,0> = [4 5], a
rozwiązanie optymalne zadania (lip) wyraża wektor
Optymalna wartość funkcji celu zadania (lOp) wynosi 147 zł, a optymalna wartość funkcji celu zadania (lip) wynosi 148,5 zł. Wskutek przyrostu wyrazu wolnego pierwszego warunku ograniczającego o jednostkę, wartość funkcji celu przyrosła o 1.5 zł (>-f = 1.5). Jest to cena krańcowa (cena 53. jednostki) surowca 1 (Jeżeli jednostką jest tona. to 4— jedn. oznacza 4 1S7.5 kg. a 4— i«dn ozna-
16 16
cza 4875,0 kg ). Zatem
• gdyby przedsiębiorstwo dy sponowało dodatkową jednostką surowca 1. to -przy 69 jednostkach surowca 11 - maksymalny przychód ze sprzedaży wyrobów byłby o 1.5 zl wyższy.
• gd>by natomiast przedsiębiorstwo dysponowało dodatkową jednostką surowca II, to - przy 52 jednostkach surowca I - maksymalny przychód ze
sprzedaży wyrobów byłby o 1 zl wyższy.
12.3. Twierdzenie o równowadze Co /<> jest?
Jest to twierdzenie wskazujące na związki między zmiennymi jednego zadania a warunkami ograniczającymi drugiego zadania dla zadań dualnych względem siebie.
209
208