10 4

1.

Stopy aluminium

Własności wytrzymałościowe czystego aluminium są stosunkowo niskie, dlatego stosuje się stopy, które po odpowiedniej obróbce cieplnej mają wytrzymałość nawet kilkakrotnie większą. Stopy aluminium cechują się korzystnym parametrem konstrukcyjnym, tzn. stosunkiem wytrzymałości do ciężaru właściwego, który jest większy niż dla stali, a oprócztego ich udarność nie maleje w miarę obniżania temperatury, dzięki czemu w niskich temperaturach mają większą udarność niż stal. Mająjednakniskąwytrzymałość zmęczeniową.

Stopy aluminium dzieli się na:

•    odlewnicze (PN-EN 1706:2001)

•    do obróbki plastycznej (PN-EN 573-3:2005)

Do odlewniczych zaliczamy stopy przeważnie wieloskładnikowe o większej zawartości pierwiastków stopowych (5-25%), np. z krzemem (silumin)tworzą ze sobą układ eutektyczny; z krzemem i magnezem, z krzemem, miedzią, magnezem i manganem, z krzemem, miedzią(duraluminium może zaw dodatki Mg Mn Fe Si), niklem, magnezem i manganem i inne. Cechują się one dobrą lejnością i małym skurczem.

Stopy do przeróbki plastycznej zawierają na ogół mniejsze ilości dodatków stopowych, głównie miedź (do ok. 5%), magnez (do ok. 6%) i mangan (do 1,5%), rzadziej krzem, cynk, nikiel, chrom, tytan. Niektóre stopy aluminium można poddawać utwardzaniu wydzieleniowemu, po którym ich własności wytrzymałościowe nie są gorsze niżwielu stali.

Najnowszy stop, dzięki któremu można spawać aluminium, to alumilut (temperatura topnienia 380 °C). Niektóre stopy aluminium nadają się zarówno do odlewania, jak i przeróbki plastycznej.

2. Właściwości mechaniczne kompozytów

3.    Własności polimerów

-    możliwość stosowania ich w różnorodnej postaci (jako materiały konstrukcyjne i powłokowe, jako kleje, kity i apretury, włókna, folie)

-    często znaczną odporność chemiczna

-małągęstosć i w stosunku do niej znaczną wytrzymałość mechaniczną -dobre właściwości cieplne, izolacyjne, optyczne - łatwość formowania wyrobów

-możliwość uzyskania estetycznego wyglądu (przezroczystość, łatwość barwienia, połysk)

4.    Podział kompozytów (co to jest osnowa)

>    ze względu na postać zbrojenia

kompozyty proszkowe kom pożyty włókn i ste

a) zwłóknem ciągłym (ułożone jednokierunkowo)

b) zwłóknem ciętym zorientowanym (ułożone w jednym kierunku)

c) zwłóknem ciętym niezorientowanym (ułożone w sposób chaotyczny)

>    kompozyty wytworzone przez człowieka (sztuczne)

>    kompozyty naturalne

Osnową jest

najczęściej polimer np. poliepoksyd, poliester metale: Ti, Ni, Fe, Cu lub ich stopy ceramika

Funkcje:

spaja razem włókna i działa jako ośrodek przekazujący obciążenia zewnętrzne włóknom

chroni włókna przed uszkodzeniami powierzchniowymi na skutektarcia mechanicznego lub reakcji chemicznych z otoczeniem

służy jako bariera zapobiegająca rozprzestrzenianiu się pęknięć dzięki temu, że jest miękka i plastyczna

1.    Węgliki spiekane - co to jest wytrzymałość na czym polega?

Węglik spiekany, twardy metal, stop spiekany-tr ateriai narzędziowy uzyskany z wgghków takich metali iakwolfram, tytan, rzadziej tantal, niob, cyrkon, chrom metodami metalurgii proszkowej.

Rozdrobnione węgliki ulegają sprasowaniu pod wpływem wysokich temperatur i ciśnienia. Spoiwem węglików spiekanych jest kobalt, czasem nikiel lub wanad. Elementy wykonane z węglików spiekanych charakteryzują się wysoką odpornością na ścieranie, twardością (900-1600 HV) i sa mniej kruche od stellitów. Węgliki spiekane zachowują swoje charakterystyki do temperatury 1000 °C.

Szerokie zastosowanie węglików spiekanych znalazło swój wydźwięk w produkcji różnego typu narzędzi skrawających typu: noże tokarskie, wiertła, frezy.

Zastosowane jako narzędzi do obróbki skrawaniem pozwala na wielokrotne zwiększenie prędkości skrawania. Nadają się do obróbki skrawaniem takich materiałów iak porcelana, stal hartowana, żeliwo białe itp. Używane są także do zbrojenia narzędzi górniczych (końcówki raczków) przy wierceniu otworów strzałowych, na kilofki do maszyn wrębowych, na słupki do koron wiertniczych, na wiertła obrotowo-udarowe.

Węglików spiekanych używa się także do wytwarzania oczek przeciągarek. głowic wiertniczych i wierteł stomatologicznych, kłów tokarskich, ciągadeł do drutu.

Wadą węglików jest ich kruchość. Z tego materiału wykonuje się tylko niewielkie płytki przytwierdzone do korpusu narzędzi skrawających w miejscu ostrza. Z korpusem mogą być łączone:

•    trwale, przez lutowanie-po zużyciu płytki są wtedy ostrzone, co jest operacją czasochłonną i kosztowną;

•    rozłącznie, przez różnego rodzaju mechaniczne mocowanie (płytki wieloostrzowe)-po zużyciu zmienia się ostrze lub wymienia płytkę.

Płytki wieloostrzowe najczęściej powleka się warstwami TiC,TiC i Alj^TiC i Al_:0- i dodatkowo trzecia warstwa TiN lub wielowarstwowo v/różnych kombinacjach tych materiałów.

Istnieje metoda dodatkowego zwiększenia trwałości płytki przez nagniatanie.