I
I
4.7 OPARZENIA Opis
Oparzeniom ulegają rocznie ponad 2 miliony Amerykanów. Oparzenia izolowane mogą być spowodowane bezpośrednim kontaktem ze źródłem ciepła (gorący płyn lub przedmiot, ogień). Mogą także towarzyszyć urazom tępym lub drążącym (płonący samochód, wybuch, upadek przy ucieczce z pożaru). Z urazami oparzeniowymi często występują oparzenia wziewne i zatrucie tlenkiem węgla (patrz podrozdział 7.8). Oparzenia mogą być także spowodowane prądem elektrycznym (instalacja domowa, prąd o wysokim napięciu: > 1000 V, piorun), środkami chemicznymi (kwasy, zasady, fenol, fosfor) lub promieniowaniem.
Wywiad
Do prawidłowej oceny i leczenia konieczne jest poznanie okoliczności oparzenia. Szczególnie ważne dla lekarza są informacje o: etiologii oparzenia (dotknięcie gorącego przedmiotu, płomienia, zanurzenie w gorącym płynie, oparzenie chemiczne lub elektryczne), środowisku, w którym oparzenie nastąpiło (pomieszczenie, otwarta przestrzeń), kontakcie z substancjami chemicznymi (płonące tworzywo sztuczne, chemikalia) i innych możliwych urazach. Oparzenia krtani obserwowano po spożyciu płynów lub pokarmów podgrzewanych w kuchence mikrofalowej. Dodatkowych informacji dostarcza także wywiad o przeszłości chorobowej (patrz podrozdział 4.1).
Badanie fizykalne
Uwaga: Bez względu na to, jak banalne jest oparzenie, pacjenta należy zbadać pod kątem możliwych powikłań.
Stan ogólny. Ocenić stan świadomości; splątanie wskazuje na hipoksję lub iiipowolemię. Z okolic oparzenia usunąć ubranie, pamiętając o możliwym urazie wielonarządowym.
Ocena czynno.) j życiowych. Należy być wyczulonym na objawy niewydolności oddechowej (przyspieszenie oddychania) i wstrząsu (tachykar-dia, hipotensja).
Głowa, oczy, uszy, nos i gardło. Poszukiwać cech urazu termicznego w drogach oddechowych (przypalenie brwi, włosów w nozdrzach, sadza na twarzy i w plwocinie, zaczerwienione gardło, chrypiący głos, długotrwały kaszel). Jeśli istnieją wątpliwości, należy obejrzeć nagłośnię i struny głosowe w laryngoskopii.
Płuca. Przy obrzęku krtani można osluchiwaniem stwierdzić stridor. Chrypka także wskazuje na zajęcie górnych dróg oddechowych. Rzężenia, furczenia, świsty i kaszel mogą oznaczać uszkodzenie dolnych dróg oddechowych.