131 5

1 0. ARCS - SERWIS MAP ELEKTRONICZNYCH ADMIRALICJI BRYTYJSKIEJ

10.1. INFORMACYJNY SYSTEM NAWIGACYJNY ECDIS

Idea wprowadzenia elektronicznej mapy nawigacyjnej ENC (Electronic Navigational Chart), to jest zastąpienia konwencjonalnej mapy morskiej mapą cyfrową, pojawiła się na początku lat osiemdziesiątych od tego czasu obserwowany jest jej dynamiczny rozwój. Należy podkreślić, iż od samego początku elektroniczna mapa nawigacyjna kojarzyła się z czymś więcej niż tylko z obrazem konwencjonalnej mapy przedstawionym na ekranie monitora. Traktowano ją jako zestaw danych wyjściowych zintegrowanego systemu nawigacyjno-informacyjnego. Przyjętą początkowo nazwę dla tego systemu - ECDIS (Electronic Chart Display System) - szybko uzupełniono o kolejne słowo Information, znacznie rozszerzając dotych-rzasowe znaczenie systemu - ECDIS (Electronic Chart Display and Information System) [37].

Informacyjny system nawigacyjny ECDIS nadaje nowy' wymiar nawigacji. Rozwiązuje ważny z punktu idzenia bezpieczeństwa żeglugi problem prezentacji na wspólnym ekranie obrazu sytuacji nawodnej uzyskanej za pomocą radaru oraz sytuacji batymetrycznej zawartej na mapie. Zamiast korzystania z tradycyjnych ^ap papierowych oraz innych publikacji nautycznych (wymagających stałej aktualizacji), odrębnego, niekiedy czasochłonnego, określania pozycji i ręcznego porównywania obrazu radarowego z mapą - statek rędzie mógł być prowadzony z jednego stanowiska bez konieczności rozpraszania uwagi nawigatora.

Należy podkreślić, iż ECDIS to narzędzia znacznie bardziej złożone, dynamiczne w swym charakterze . funkcjonalnie bogatsze niż systemy przeznaczone do komputerowej produkcji map. ECDIS to przede wszystkim baza danych zarówno geometrycznych, jak i opisowych, które muszą być sprawnie aktualizowane, zarządzane i analizowane w sposób, który zapewnia uzyskanie znaczących informacji utrwalanych postaci „statycznych” map (kartowanie), obrazów procesów i zjawisk (monitoring), a także ich prognoz lub rekonstrukcji (modelowanie). ECDIS to również organizacyjne ramy instytucji odpowiedzialnej za funkcjonowanie systemu oraz tworzący ją ludzie, którzy definiują sposoby jego racjonalnego wykorzystania.

Z uwagi na złożoność problemu od kilku lat prowadzone są intensywne prace wielu organizacji międzynarodowych (m.in. IMO, IHO, IEC, ISO, INMARSAT, CCIR, CIRM*) w celu wypracowania spójnych standardów eksploatacyjnych. Znaczna część tych prac została już zakończona. Obecnie uzgadniane są szczegóły ostatecznych wersji standardów. Wprawdzie prace legislacyjne nie zostały całkowicie zakończone, ale już teraz wiadomo, w jakim kierunku zmierzają. W 1995 roku Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO) przyjęła długo oczekiwany dokument o przełomowym znaczeniu - rezolucję Preformance tandards for ECDIS - określający pakiet warunków, jakie musi spełniać ECDIS, by mógł być uznawany za prawny ekwiwalent tradycyjnych map papierowych. Między innymi chodzi o gwarancje rządowe poszczególnych administracji morskich w zakresie jakości baz danych.

10.2. MAPY ELEKTRONICZNE

Systemy, które można zakwalifikować do grupy określanej ogólnie terminem mapy elektroniczne EC Electronic Charts) mają pewne wspólne, charakterystyczne cechy: wszystkie posiadają jednostkę pozwa-ającą na zobrazowanie danych (ekran monitora), wejścia dla dodatkowej informacji nawigacyjnej (pożywnej, antykolizyjnej) oraz zdolność obliczeniową umożliwiającą wykorzystanie wielu różnych funkcji prac na mapie. Przede wszystkim jednak tym, co je wyróżnia, są dane źródłowe gromadzone i prezentowane w formie cyfrowej.

Mapy elektroniczne są obecnie wykorzystywane w wielu krajach na całym świecie. Pojawienie się >ystemów tych map oraz ich późniejszy gwałtowny rozwój wymusił zainteresowanie tym problemem

Wykaz ważniejszych skrótów użytych w pracy znajduje się w załączniku 6.

131