3.16. TENDENCJE W TECHNICE KOTŁOWEJ. ZAGADNIENIA WYBRANE
3 rozwoju energetyki opartej na spalaniu paliw zaważą przede wszystkim względy jhrony środowiska, z których wynikają coraz bardziej restrykcyjne limity na emisję produktów spalania SO„ NO„ pyłów (rys. 3.60h-3.62, [3.23]) i C02, a ponadto możliwość wykorzystania gorszych gatunków paliw (paleniska fluidalne).
Rozróżnia się pierwotne i wtórne metody ograniczania emisji produktów spalania. Pierwsze ograniczają tworzenie się szkodliwych produktów w czasie spalania, a drugie zatrzymują bądź redukują powstałe już produkty w obrębie źródła emisji (emitora).
Uzdatnianie węgla przez: oddzielenie popiołu i siarki pirytowej, zgazowa-nie, upłynnienie i pirolizę należy do pierwotnych metod zmniejszenia emisji popiołu : tlenków siarki. Obniżenie temperatury i koncentracji tlenu podczas spalania należy do pierwotnych metod ograniczenia emisji tlenków azotu (p. 3.16.2 —3.16.4) paleniska niskoemisyjne).
Wtórne metody ograniczenia emisji zanieczyszczeń pyłowo-gazowych podano w podrozdziale 13.7.
Prowadzi się szerokie, intensywne prace nad ekologicznie czystymi technologiami utylizacji paliwa [3.3, 3.17, 3.19, 3.21, 3.27, 3.30],
W przypadku spalania węgla jedyną ekonomicznie uzasadnioną alternatywą ograniczenia emisji C02 jest zmniejszenie ilości spalanego węgla poprzez podniesienie sprawności elektrowni, przede wszystkim przez podwyższenie parametrów pary.
Tlenki azotu (NO, N02), które oznacza się ogólnie NOx, łącząc się z wodą (parą wodną), tworzą kwasy azotowe. Unoszone do atmosfery są składnikami kwaśnych deszczów, niszczą roślinność i przedmioty martwe oraz hemoglobinę w organizmach żywych. Tlenek NO, unosząc się do atmosfery, utlenia się z ozonem 03 w wyniku reakcji NO + 03 -> N02 + 02, niszczy ochronną warstwę ozonową wokół kuli ziemskiej, a otrzymany N02 jest zdecydowanie bardziej toksyczny niż powstały z utlenienia tlenem molekularnym wg reakcji 2NO + 02 2N02. Na problemy
tworzenia się tlenków azotu podczas spalania zaczęto zwracać uwagę pod koniec lat sześćdziesiątych XX wieku wraz z eksploatacją nowoczesnych kotłów z paleniskami o dużych obciążeniach cieplnych.
Tlenki azotu powstają przy spalaniu wszystkich rodzajów paliw energetycznych, przy czym w spalinach kotłów udział dwutlenku (N02) azotu w NOx jest niewielki i wynosi 5 -=-10%. W rezultacie utlenienia azotu zawartego w powietrzu doprowadzonym do spalania powstają NO* termiczne (rys. 3.49).
135