139

139

jamach ? treścią pytanie jest umieszczone na końcu historyjki. Zanim dziecko ".„lituje _5ię _w konwencji zadań, traktuje je tak jak początek opowiadania i nie sku-'' ₍sję _na wielkościach liczbowych. Dlatego nie wie, jak odpowiedzieć na pytanie.

Zarówno w ostatnim roku wychowania przedszkolnego, jak i w pierwszym roku szkolnej edukacji, trzeba stopniowo wprowadzać dzieci w konwencję zadań „ością I uczyć je rozwiązywania i układania takich zadań. Chodzi o to, aby dzieci potrafiły skupić się na historyjce i pytaniu końcowym. Dzięki temu będą umiały:

■    wyłuskać wielkości liczbowe zawarte w zadaniu i przedstawić je na zbiorze zastępczym na zasadzie jeden do jednego;

■    nadać matematyczny sens takim słowom, jak: dołożono, dojechały, przypłynęły (dodawanie), odsunięto, odłożono, odleciały, odjechały (odejmowanie);

■    odpowiednio manipulować elementami zbiorów zastępczych (dodawać lub odejmować) i policzyć obiekty zbioru zstępczego po takich manipulacjach;

■    odpowiedzieć na pytanie końcowe, a więc odnieść wynik rachowania do sytuacji opowiedzianej w historyjce.

Gdy dzieci będą potrafiły przedstawić symbolicznie liczby i czynności dodawania oraz odejmowania, zapiszą działanie będące rozwiązaniem zadania za pomocą cyfr symboli liczb - i symboli działań (znaków +, =, c, >). Oczekuje się tego od

dzieci w połowie klasy I.

Zadania diagnostyczne Dodawanie i odejmowanie - kasztany. poziomy dziecięcych kompetencji i wskazówki do interpretacji⁶ Zadania te pozwalają ustalić, na jakim poziomie dziecko dodaje i odejmuje, czy posługuje się zbiorami zastępczymi i jak radzi sobie z ustalaniem sumy i różnicy bez i z przekroczeniem progu pomiędzy pierwszą a drugą dziesiątką.

Organizacja badań i krótkie wprowadzenie. Dziecko siedzi przy stoliku naprzeciw badającego. W zasięgu ręki są kasztany: jeżeli w serii zadań diagnostycznych uczestniczy dziecko w wieku przedszkolnym, kasztanów ma być 10. gdy jest to uczeń kończący klasę I i uczeń klasy II, kasztanów ma być 16 (chodzi o dodawanie i odejmowanie z przekroczeniem progu pomiędzy pierwszą a drugą dziesiątką).

Metoda Dodawanie i odejmowanie - kasztany składa się z dwóch serii zadań diagnostycznych. Pierwsza seria zadań sprawdza, jak dzieci radzą sobie w sytuacji, gdy mają określić sumę i różnicę w zakresie 10. Druga seria zadań jest przeznaczona dla dzieci, które potrafią ustalić sumę i różnicę w zakresie 10, rachując w parnię-ci, i sprawdza, jak radzą sobie w sytuacji, gdy mają przekroczyć próg dziesiątkowy.

Metodę tę opracowała t Gruszoyk-kolczyrHka.