13 [1600x1200]

Genetyka - nauka    ^

o dziedziczności i zmienności

Na pewno wiele razy słyszałeś, że masz oczy albo usta po mamie, a nos - po tacie. Jesteś podobny do swoich rodziców, ale masz też wiele cech charakterystycznych tylko dla siebie. Czy zastanawiałeś się, skąd biorą się nasze cechy i od czego zależą? Ludzie od dawna myśleli o przyczynach występowania podobieństw i różnic między osobnikami tego samego gatunku.

■ Właściwości organizmów

Cechy charakterystyczne dla danego gatunku, umożliwiające odróżnienie go od innych podobnych gatunków, nazywane są cechami gatunkowymi. U roślin takimi cechami są kształt blaszki liściowej i kolor kwiatów, u ptaków - barwa upierzenia czy kształt dziobów. Dzięki cechom gatunkowym nie mamy wątpliwości, że pies jest psem, nawet gdy jest krzyżówką kilku ras. U każdego osobnika występują również cechy indywidualne, charakterystyczne tylko dla niego, które nie muszą pojawiać się u innych przedstawicieli tego samego gatunku. U człowieka są to na przykład rysy twarzy, określony wzrost, kolor oczu oraz włosów, a także brzmienie głosu.

Cechy gatunkowe

Różnorodność świata istot żywych jest ogromna, ale dzięki cechom gatunkowym możemy oznaczyć poszczególne gatunki roślin i zwierząt. Dwa gatunki słonia, choć na pierwszy rzut oka bardzo do siebie podobne, mają cechy, dzięki którym można je rozróżnić. Różnice te widać nawet u młodych osobników.

Sioń afrykański ma wypukłe czoło, duże uszy. wklęsły rzbiet i dwa wyrostki na końcu trąby. Dwa przedłużone : ■: <acze. zwane ciosami, rosną mu przez cale życie.

Słoń indyjski charakteryzuje się płaskim czołem, mniejszymi uszami, wypukłą linią grzbietu i jednym wyrostkiem na końcu trąby. Samice zwykle nie mają ciosów.

13