148

148

stycznych dla walka wielowypustowego, osiowanego wspólnie z otworem piasty na średnicy podstaw wypustów walka, pomimo że są to również powtarzające się, jednakowe kształty przedmiotu.

Powierzchnię podstaw występów w miejscu wyjścia rowków z materiału walka wykreśla się lukami o promieniu (30 ±5) mm również cienką linią ciągłą.

Użyteczną długość wypustów oraz całkowitą długość wielowypustu wyznaczają cienkie linie ciągłe, łączące odpowiednio linie powierzchni podstaw oraz linie powierzchni wierzchołków.

W przypadku wypustów o zarysie ewolwentowym należy dodatkowo zaznaczyć cienką linią punktową powierzchnię podziałową (rys. 5.13c).

Dokładniejsze określenie rodzaju (kształtu) wypustu jest przedstawione w rzucie na płaszczyznę prostopadłą do osi wałka. W rzucie tym przedstawia się zasadniczy zarys poprzeczny wypustów, rysując co najmniej jeden z nich i dwa sąsiednie rowki (rys. 5.13a, c) - dotyczy to wielowypustu o bokach równoległych do średnicy (rys. 5.13a) lub o zarysie ewolwentowym (rys. 5.13c). W przypadku wałka wielokarbowego rysuje się trzy kolejne wypusty (trapezowe lub trójkątne) i dwa przyległe rowki (rys. 5.13b). Takie postępowanie pozwala odróżnić wielokarb od wypustów o zarysie ewolwentowym. Ich zarys jest dość podobny, co przy pojedynczym obrazie wypustu utrudnia czytelność zapisu nawet po zastosowaniu lokalnej podziałki zwiększającej.

W praktyce przyjęło się, że charakterystyczny zarys wypustów wałka rysuje się zawsze symetrycznie względem śladu pionowej płaszczyzny symetrii rzutu w górnej jego części. Na każdym kolejnym rzucie poprzecznym zarys wypustów jest rysowany w tym samym miejscu, wyznaczonym przez ”osie” rzutu. Oznacza to, że za każdym razem może być przedstawiony inny występ.

W rzucie poprzecznym pomija się wszelkie podcięcia i zaokrąglenia występujące na powierzchni podstaw wypustów. Pominięty zostaje również okrąg przedstawiający ścięcie krawędzi czoła wałka, jeżeli pokrywa się ono lub nieznacznie różni od wysokości wypustów. Jest to konieczne, ponieważ na tej części obwodu, gdzie nie narysowano wypustów, trzeba zaznaczyć cienką linią ciągłą powierzchnię podstaw (zgodnie z zasadą uproszczonego zapisu powtarzających się elementów kształtu).

W przypadku wypustów o zarysie ewolwentowym również na tym rzucie trzeba zaznaczyć cienką linią punktową powierzchnię podziałową (rys. 5.13c).

Na przekroju wzdłużnym płaszczyznę przechodzącą przez oś wałka wielowypustowego lub otworu wielorowkowego, powierzchnię podstaw rowków oraz powierzchnię wierzchołków występów rysuje się grubą linią ciągłą (rys. 5.13, 5.14). Wypust na przekroju wzdłużnym jest zawsze przedstawiony w widoku. Na każdym kolejnym przekroju wzdłużnym wypust jest rysowany w taki sam sposób (to jest w widoku), niezależnie od liczby wypustów i położenia płaszczyzny przekroju względem nich. Wynika to stąd, że wypust