166
166
12.2.
Rys. 3.2.4. Wymiary kołnierzy i uszczelek: a) kołnierz szyjkowy, b) kołnierz kryzowy
11.3.Spawanie rury króćca z płaszczem (tabl. 3.3.10).
Spawanie szyjki kołnierza szyjkowego z rurą (tabl. 3.3.14).
Spawanie kołnierza kryzowego z mrą (tabl. 3.3.15). Przygotowanie brzegów do spawania rur o różnych grubościach ścianki (tabl. 3.3.16).
12. Obliczanie połączeń kołnierzowo-śrubowych.
12.1 .Obliczanie sił naciągu śrub.
12.1.1. Wartość siły mchowego naciągu śmb F,, N F,=P+b-F, N,
P = tt-Dl-p0 /4 - napór czynnika roboczego na połączenie kołnierzowe, N,
Ai - średnia średnica uszczelki, mm,
Au= 0,5(A+d), A, d (tabl. 3.3.13, rys. 3.2.4) F=n 'Au' Ucz'<7t, N- siła nacisku na uszczelkę, “cz - czynna szerokość uszczelki, mm.
Dla przyjętego schematu uszczelnienia (rys. 3.2.5) uCz=u dla u$12mm,
Ucz=3,47\/u dla u >12 mm, gdzie
u
■z//////'
u - rzeczywista szerokość uszczelki u=0,5(A - d), mm, A, d (tabl. 3.3.13), crT-naprężenia ściskające w uszczelce, MPa wy wołane siłą Ar(tabl. 3.3.19). b - współczynnik zabezpieczający, aby siła F nie spadła (na skutek pełzania materiału uszczelki) poniżej wartości wymaganej, b-f(materiałuszczelki, t°C) (tabl. 3.3.18). 12.1.2. Wartość siły montażowego naciągu śmb Fm> N Przyjmuje się większą z dwóch sił Fmi i Fm2, N, fmi = 7T Auucz-£7m, Fml = C-Ft, gdzie
am - naprężenia ściskające w uszczelce, MPa wywołane siłą Fm (tabl. 3.3.19),
C- współczynnik uwzględniający naciąg montażowy śmb na uszczelkę przy parametrach oblicze -niowych, C=l,2 dlaAu$500 mm,
C=1,4 dlaAu>500 mą Ft- naciąg mchowy (p. 12.1.1).
Średnica rdzenia śraby powinna być co najmniej równa większej z wartości
dim=l,\3'lFm/(if/-n ki)\ mm, dii =1,13 iFzKppnkz) , mm.
Dla zgrubnego (C) wykonania śmb i nakrętek * 'tp = 0,50. Dla średnio dokładnego (B) wykonania ip = 0,75.
Dla dokładnego (zł) wykonania Tp = 1,00.
n - liczba śmb w połączeniu,
naprężenia dopuszczalne, MPa dla materiału w temperaturze otoczenia przy montażowym naciągu śmb i1=2?e/A'i, MPa, Re, MPa (tabl. 3.3.4),
Xi - współczynnik bezpieczeństwa:
W, = 1,1 dla stali węglowych, dla których obowiązujące normy ustalają wymagania dotyczące udar ności oraz dla stali stopowych,
Xi=l,2 dla pozostałych stali. k2- naprężenia dopuszczalne, MPa dla materiału w tempe ratuize obliczeniowej t0 przy mchowym naciągu śrub. Dla temperatur obliczeniowych nie przekraczających
temperatury granicznej (p. 3.1) k2=RC(tj/X2, Mp„ Re(to), MPa (p. 3.1),
2ć2=1,5 dla stali węglowych, dla których obowiązujące normy ustalają wymagania dotyczące udar-ności oraz dla stali stopowych,
X2=l,65 dla pozostałych stali.
Dobiera się gwint metryczny (2.5 p. 3) o wewnętrznej średnicy dy$,(dim i diT). Dobrana w taki sposób średnica gwintu musi być mniejsza lub równa średnicy śmby kołnierza (tabl. 3.5.1, tabl. 3.5.2).
12.3.Obliczanie kołnierzy.
Kołnierze szyjkowe (rys. 3.5.1) oblicza się wg naprężeń zastępczych w szyjce i kryzie.
12.3.1. Wartość naprężeń zastępczych w szyjce kołnierza, MPa. Dla montażowego naciągu śmb asm -M-,m AV< kg. Dla mchowego naciągu śmb =Ma /W< ke.
Mzm - wypadkowy moment sił zewnętrznych działają cych na kołnierz przy montażowym naciągu śmb, MmrFm-au, N-mm (rys. 3.2.6),
Mn - wypadkowy moment sił zewnętrznych działających na kołnierz przy mchowym naciągu śmb, Mn=FT au+P(a0-au)+pc(ac ou) , N-mm, P, N (p. 12.1.1); Pe=i\ di pJA, N, ou, an, ae, dw (rys. 3.2.6),
W - wskaźnik wytrzymałościowy szyjki kołnierza, mmł Wartości W, mm3 (tabl. 3.5.1). kg=Re! 3,0 MPa.
Rys. 3.2.5. Schemat uszczelnienia
* Mogą być stosowane wyłącznie dla 1,6 MPa.
Rys. 3.2.6. Wymiary do obliczeń naprężeń zastępczych w kołnierzu