182

182

4.4. CHROPOWATOŚĆ POWIERZCHNI

PN-ISO 1302:1996

Do oznaczenia chropowatości powierzchni należy stoso wać następuj ące znaki:    2/jh

a) n/ b) s/ c) V

H - wysokość pisma H,=(1.S+3.0)H Chropowatość powierzchni określa się przez podanie znaku chropowatości oraz dopuszczalnej maksymalnej warto ści liczbowej parametru chropowatości R_a lub R_z :

R₀ średnie arytmetyczne odchylenie profilu chropowatości,

R₂ wysokość chropowatości wg 10 punktów, firn. Parametr R_a jest uprzywilejowany. Wartość liczbową parametru R_a należy wpisywać w miejsce litery e bez

5.    Równowartość liczbowych parametrów chropowatości (tabl. 4.4.1).

6.    Chropowatość każdej powierzchni powinna być określona przez podanie znaku chropowatości oraz maksymalnej jej wartości liczbowej.

7.    Oznaczenie chropowatości jednakowej dla grupy powierzchni przedmiotu należy umieszczać w sposób przedstawiony obok.

5: W

(---	n r
	-A

i ■o

Znak ( N«ć)_

także inne znaki oznaczenia chropowatości.

8.    Wartość parametru Ra w za leżności od sposobu obróbki (tabl. 4.4.2) FN-85/M-04254.

9.    Niektóre polecenia do doboru chropowatości części reduktorów i innych części PKM (tabl. 4.4.3).

Tabl. 4.4.3. Niektóre polecenia do dobom

wskazuje umownie, że na rysunku występują Tabl. 4.4.2

Sposób obróbki	Ra,
Struganie Toczenie Frezowanie Ęlektroerozja Śrutowanie i piaskowanie Szlifowanie Polerowanie	0,80:25 0,40 :12,5 0,40 t 12,5 0,40112,5 0,20 :25 0,0513,2 0,006:0,2

Tabl. 4.4.1

chropowatości powierzchni części reduktorów i innych części PKM

symbolu R_a.

J/

Wartość liczbową parametru R_z należy wpisywać w miejsce litery e zawsze R_z e, R,e, R₇eV poprzedzając symbolem R_z.    *////////// /

Zastosowanie znaków chropowatości:

\/ - zbiorcze oznaczenie chropowatości,

6/ - chropowatość może być uzyskana przez zdjęcie lub bez ^ zdjęcia warstwy materiału,

Rj _ chropowatość powinna być uzyskana przez zdjęcie warst g wy materiału (np. skrawaniem),

■W — chropowatość powinna być uzyskana bez zdjęcia warstwy materiału (np. odlewanie),

V chropowatość powinna być zachowana z poprzedniego procesu technologicznego.

Pełne oznaczenie chropowatości składa się ze znaku chropowatości, wartości liczbowej parametru chropowatości i danych uzupełniających:

ć? — wartość liczbowa parametru    szlifować

b    Ra lub R_ż, /tm,

, C t) sposób obróbki, d    c — długość odcinka

elementarnego, mm, d odmiana kierunkowości struktury.

^— - równoległa do krawędzi powierzchni (struganie, dłutowanie),

| _ prostopadła do krawędzi powierzchni (toczenie wzdłużne, struganie, dłutowanie),

C — współsrodkowa (toczenie oraz frezowanie czołowe),

X skrzyżowana (frezowanie czołowe, dogładzanie),

M — nieuporządkowana (skrobanie, docieranie),

R — promieniowa (szlifowanie czołowe),

P — punktowa (obróbka elektroiskrowa, strumieniowo-ściema, niektóre odlewy).

V/V/

o,8

Ra	Rz	«*
400	1600
320	1250	V1
250	1000
200	800
160	630	V2
125	500
100	400
80	320	V3
63	250
50	200
40	160	V4
32	125
25	100
20	80	V5
16	63
12.5	50
W	40	7 6
8	32
6,3	25
5	20	V 7
4	16
3.2	12.5
2.5	10	V8
?	8
1.6	6.3
1,25	5	V5
7	jf
0.8	3.2
0.63	2.5	V10
0.5	2
0.4	1,6
0,32	1.25	VI)
0.25	1
0.2	0.8
0, 16	0,63	V12
0, 125	0,5
0.1	0,4
0,08	0,32	V13
0.063	0,25
0.05	0,2

Wartości wyróżnione są zalecane PN-87/M-0425!

Części, powierzchnie

1.    KOŁA ZĘBATE *

Powierzchnia zęba boczna Powierzchnia zwoju ślimaka boczna:

—    ślimak walcowy

-    ślimak globoidalny

Powierzchnie wierzchołków zębów, stożka wierzchołków zębów i stożka dopełniającego Powierzchnia podstaw zębów Otwór piasty dla d wal $80 mm dla d wal >80 mm

Boczna powierzchnia bazowa piasty, wieńca

Boczna powierzchnia rowka wpustowego Powierzchnia dna rowka wpustowego Inne powierzchnie kół

2.    WAŁY

Powierzchnie osadzenia łożysk tocznych dla dwal $80 mm dla d wał >80 mm

Powierzchnie osadzenia piast kól zębatych dla d wal $80 mm dla d wal >80 mm

Powierzchnie osadzenia piast półsprzęgieł dla d wał $80 mm dla £/wał>80mm

Boczna powierzchnia kołnierza wału przy ustaleniu łożysk tocznych, piast, różnego rodzaju kół, półsprzęgieł itd.

Promienie zaokrągleń przejść wałów Powierzchnie współpracujące z pierścieniami uszczelniającymi: filcowymi dla V $4 m/s dla V >4 m/s - gumowymi dla V $8 m/s dla V >8 m/s

Ra. R-m

0,63 + 10

0,32+2,5

1,25

1,25+W 5+10 0.63+2.5 1.25+5 2,5 :■ 10

10+20

6,3+20

0.63

1.25

1.25

2.5

2.5 5

o jednę klasę niżej od chropowatości miejsc osadzenia 2,5

1.25

0,63

0,16+0,2 0,125+0.16

Części, powierzchnie

Nagwintowania

Boczna powierzchnia rowka wpustowego Powierzchnia dna rowka wpustowego Inne powierzchnie wałów

3. KORPUSY REDUKTORÓW Powierzchnie pod łożyska dla D $80 mm dla D >80 mm

Boczne powierzchnie kołnierzy pod łożyska

Powierzchnia łączenia "korpus-pokrywa" Powierzchnie boczne do pokryw nakładanych

Powierzchnia podstawy korpusu

Powierzchnie pod pokrywy wspomagające

Powierzchnie oporowe do śrub, nakrętek

Otwory do śrub

Otwory do nagwintowania

Otwory do kołków stożkowych

Inne powierzchnie:

—zc zdjęciem warstwy materiału — bez zdjęcia warstwy materiału A. PIERŚCIENIE DYSTANSOWE Powierzchnia wewnętrzna Powierzchnia zewnętrzna Powierzchnie boczne 5. POKRYWY BOCZNE Zewnętrzna walcowa powierzchnia współpracująca z otworem korpusu Boczna powierzchnia współpracująca z łożyskiem tocznym

Boczna powierzchnia łączenia z korpusem (za pośrednictwem uszczelek)

Powierzchnie rowków do pierścieni uszczel niających Inne powierzchnie ze zdjęciem warstwy materiału bez zdjęcia warstwy materiału

Dane o chropowatości powierzchni kół zębatych w zależności od ich rodzaju i klasy dokładności wykonania (I.5.9.3., 1.5.9.6,1.5.9.9, 1.5.9.10).

' Oznaczenie chropowatości powierzchni wg wcześniejszych PN.

R_a. M^m

5

5

W

6,3+10

1,25

2.5

2.5

2.5 5.0

20

20

20

20

10

5

2,5+5

20

2.5

5

2.5

2.5 2.5+5