190
d) położenie wargi przeciwpyłowej, zgarniającej itp. - linią prostopadłą do elementu uszczelniającego (tabl. 5.10, poz. 3, 4); kierunek działania wargi przeciwpyłowej może być również oznaczony grotem strzałki.
W przypadku przedstawienia umownego szczegółowego uszczelnień za pomocą pierścieni U, V i pakietów uszczelnień (tabl. 5.11) oznacza się:
a) zarys przekroju (widoku) wzdłużnego uszczelnienia,
b) położenie warg uszczelniających - linią ukośną skierowaną do środka zarysu przekroju poprzecznego pierścienia - zakończonych w miarę potrzeby grotami wskazującymi kierunek uszczelnienia,
c) inne powierzchnie uszczelniające - linią prostą prostopadłą do tych powierzchni i skierowaną do środka zarysu - do połączenia z liniami warg (powierzchnię uszczelniającą można dodatkowo wskazać grotem strzałki).
Przykłady przedstawiania umownego szczegółowego uszczelnień bezstyko-wych (np. rowkowych, labiryntowych) pokazano w tablicy 5.12.
W zapisie umownym szczegółowym norma PN-92/M-01117/02, która jest tłumaczeniem normy ISO 9222-2:1989, zaleca rysowanie dla tego typu uszczelnienia tylko jednego znaku graficznego, symbolizującego labirynt, niezależnie od rzeczywistego zarysu labiryntu. Tak daleko posunięte uproszczenie oraz brak norm przedmiotowych lub katalogów dotyczących tego typu uszczelnienia, a tym samym brak jednoznacznie określonych wzorców konstrukcyjnych stawia pod znakiem zapytania możliwość praktycznego stosowania tego zapisu.
Uszczelnienie bezstykowe nie jest z reguły oddzielną częścią składową urządzenia, ale co najmniej jeden z jego elementów jest wykonany bezpośrednio na wale lub w korpusie. Zastosowanie zaś zapisu umownego szczegółowego może sugerować w tym przypadku (rys. 5.37), że uszczelnienie stanowi całkowicie oddzielną część konstrukcji, na przykład zespół pierścieni połączonych z wałkiem i korpusem.
Rys. 5.37. Uszczelnię- Rys. 5.38. Przedstawianie umowne ogólne uszczelnień ruchowych: nie labiryntowe a) sposób ogólny, b) zaznaczenie kierunku uszczelnienia, c) odwzorowanie
rzeczywistego zarysu elementów uszczelniających