210
Podstawowe elementy terenów
ziele
■m
Schody w terenach zieleni są nie tylko koniecznością, wynikającą z ukształtowania terenu, lecz mogą stanowić również element zdobniczy świadomie wprowadzany do kompozycji, a nawet niekiedy stanowić jej główny motyw.
Wymiary schodów mogą być różne. Najwygodniejsze są schody o wysokości stopnia (podstopnicy) 14+15 cm i szerokości (stopnicy) 28+30 cm. Jednak ze względu na kąt nachylenia wzniesienia, bądź ze względów dekoracyjnych stosuje się nieraz inne wymiary, pamiętając o tym. aby podstopnica nie była wyższa od podanej, a cała długość biegu schodów była wielokrotnością kroku ludzkiego, wynoszącego około 60 cm. Często więc w ogrodach spotyka się schody o wysokości podstopnicy np. 10+12 cm, a szerokości stopnicy nawet ponad 1 m. Niedostosowanie się do podanych zasad powoduje, że schody są po prostu niewygodne.
Długość stopnia tworzy szerokość schodów. Szerokość ta jest zwykle dostosowana do szerokości ścieżki chodnika. Nie należy budować schodów węższych niż 1,20 m, ponieważ nie mogłyby się wówczas wyminąć dwie osoby idące w przeciwnych kierunkach. Schody nie powinny tworzyć zawężenia na drodze, kóre hamowałoby ruch pieszy.
Stopnie schodów wykonuje się z różnych materiałów. Stosunkowo najprostsze są stopnie wykonane z chodnikowych płyt betonowych, lecz są niepraktyczne i grożą upadkiem w razie wadliwego ich wykonania (stopnica musi być ok. 1 cm wyżej od wierzchołka podstopnicy - różnica na osiadanie płyty stopnicy). Mogą być też stopnie schodów wykonane z płyt betonowych układanych na płask jedna na drugiej. Jeszcze prostsze, stosowane np. w ośrodkach wczasowych w lesie, są schody z pni drzewnych lub ze starych (zakonserwowanych) podkładów kolejowych.
Zwykle jednak schody wykonuje się z betonu, wylewanego na miejscu (rys. 6-15). Praktyczne i ładne, choć dość kosztowne są stopnie z klinkieru. Można też je układać z kamieni (granit, piaskowiec), wymagają one jednak wtedy bardzo starannego wykonania, gdyż inaczej grożą spękaniem. Powierzchnie stopni muszą być lekko pochylone do przodu (1+2%) w celu umożliwienia spływu wody.
Pozostałe części składowe schodów to spoczniki (podesty) - odcinki proste między ciągami stopni, orazpoliczki - obramowania boczne schodów. Spoczniki są konieczne co 10 stopni (mogą być częściej); wykonuje się je zwykle z tego samego materiału co stopnie, choć mogą być np. żwirowe. Policzki stanowią konieczne wykończenie schodów, z tym że mogą być niskie lub stanowić ścianki wysokości ok. 80 cm, wykonane np. z piaskowca (rys. 6-16). W policzkach stromych schodów należy montować poręcze ułatwiające zachowanie równowagi pieszego.
Pod ostatnim stopniem każdego ciągu musi być fundament 60+100 cm głębokości, a płyta schodowa musi mieć grubość co najmniej 15 cm.
W obrysie schodów lub na zewnątrz, wzdłuż policzków, należy stosować pochylnie dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach inwalidzkich.