213 2

204    Rośliny uprawne

Niedopuszczalne są zanieczyszczenia szkodnikami żywymi i martwymi (ryjkowce, roztocze), częściami innych roślin szkodliwych dla zdrowia.

Zapotrzebowanie na surowiec jest bardzo duże.

Zastosowanie. Dziurawiec ma szerokie zastosowanie, zwłaszcza przy leczeniu chorób przewodu pokarmowego, przy niedomaganiach wątroby,, żołądka, jelit, nerek. Poza tym zewnętrznie przy ranach, skaleczeniach, wrzodach i oparzeniach. Jest cenioną rośliną farbiarską.

Wymagania klimatyczne i glebowe. Dziurawiec jest pospolitą rośliną krajową. Rośnie na zboczach, wzgórzach, pastwiskach, łąkach i halach, rzadkich lasach i zrębach leśnych, przy drogach, na miedzach. Dziurawiec uprawiać można w całym kraju. Pod uprawy nadają się najlepiej gleby żyzne, średnio zwięzłe, przepuszczalne, jednak dostatecznie wilgotne. Pole powinno być wolne od chwastów, zwłaszcza od powoju i perzu. Dziurawiec nie lubi wapnowania bezpośrednio pod uprawę.

Ponieważ w wielu okolicach kraju został częściowo łub całkowicie wytępiony skutkiem rabunkowego zbioru, przystąpiono u nas w ostatnich latach do uprawy tej rośliny. Uprawa, mimo iż nie nasuwa specjalnych trudności agrotechnicznych, a daje surowiec jednolity i czysty, stwarza nieraz duże trudności ze względu na choroby wywołane na plantacjach przez pasożytnicze grzyby. Chorób tych dotychczas nie udało się opanować. Dalszy rozwój upraw dziurawca w Polsce powinien zahamować zbiór surowca z dzikiego stanu.

Uprawa roli i nawożenie. Dziurawiec wymaga głębokiej orki przedzi-mowej. Przy siewie późno jesiennym wprost do gruntu, gleba po głębokiej orce musi być odleżała oraz powierzchnia dobrze wyrównana, ze względu na bardzo drobne nasiona.

Stanowisko w płodozmianie najlepsze jest w drugim roku po oborniku. Ze względu na początkowy słaby rozwój roślin można połowę dawki nawozów mineralnych zastosować przed siewem lub wysadzeniem roślin, resztę — wiosną następnego roku' po przezimowaniu.

Siew. Nasiona są bardzo drobne, 1 g zawiera około 8100 nasion, które kiełkują na świetle. Dziurawiec, podobnie jak rumianek pospolity, wymaga do skiełkowania dużej wilgotności gleby. Kiełkuje dość długo i początkowy rozwój jest wolny; w pierwszym roku słabo się rozrasta. Dziurawiec można siać w trzech terminach: 1) latem, zaraz po zbiorze nasion na rozsadniku, wówczas siewki zimują i wysadza się je w pole wiosną następnego roku, 2) późną jesienią na rozsadniku, tak aby skiełkowały wiosną, 3) późną jesienią wprost na miejsce stałe.

Wysiewając na rozsadniku .należy powierzchnię gleby dokładnie wyrównać. Sieje się ręcznie na zagonach, wzdłuż wyznaczonych linii (nie należy zasiewu przykrywać ziemią) lub ręcznym siewnikiem w odstępach rzędów co 20 cm. Przy siewie letnim zaraz po zbiorze nasion należy roz-