21str

Niskie

Kolii,-iv: ni.il/yorlk;,. &imvmemaln;<

Męiciyini: zdecydowany, zdrowy, ma dobie s.imO|X)cyucic. odpiężony. /ręczny

1.6. Skala 6 (Paranoja - Pa)

Skala 6 zawiera 4(1 pozycji dotyczących takich problemów jak nadmici-n;r wrażliwość, sztywność standardów etycznych i moralnych, deklarowanie racjonalności w myśleniu i zachowaniu, zaprzeczanie nieufnemu stosunkowi do innych ludzi czy wreszcie zachowań o jawnie psychotycznym cha- | raklcrzc (m.in. urojenia wpływu, urojenia prześladowcze, poczucie wici- | kości i poczucie wszechmocy).

Przez wielu autorów skala la uważana jest za najsłabszą skalę MMP1. j W zatoż.cniu miała ona pomagać w identyfikacji jednostek z zaburzeniami • myślenia o charakterze paranoidalnym jednakże często zdarza się lak, że i osoby, u których ponad wszelką wątpliwość stwierdzono objawy zespołu ) partmoidalncgo uzyskuje w niej wyniki zbliżone do średnich. Bywa też i tak, że wysoki wynik w skuli fi uzyskują osoby, u których nic stwierdza : się klinicznie objawów paranoi a jedynie nadmierną wrażliwość i niezbyt dobre stosunki z otoczeniem.

Niezależnie od tego co powiedziano wyżej można jednak stwierdzić, że bardzo wysokie wyniki w skali 6 (powyżej 75 T) prawie zawsze wiążą się z. zachowaniami o charakterze paranoicznym lub psychotycznym.

U osób takich często stwierdza się różnego rodzaju urojenia prześladowcze i/lub wielkościowe, zaburzenia myślenia, wrogość i złość wobec innych.

Rozpoznaniem stawianym w tej grupie najczęściej jest schizofrenia lub stan paranoidalny.

Wyniki w granitach 65 - 75 T mogą być wskaźnikiem pewnych tendencji paranoidalnych. Osoby;uzyskujące taki wynik są zazwyczaj inno-wertywne, sztywne w swoich poglądach i postawach, nadmiernie wrażliwe i podejrzliwe. Ciągle mają się na baczności, czują się źle traktowane przez innych i obwiniają ich za swe niepowodzenia. Odczuwają silną wrogość do ludzi jednakże nic ujawniają jej w sposób bezpośredni.

Choć na zewnąiiz mogą sprawiać wrażenie osob imrapumiywnych często aranżują takie sytuacje, w których inni stają się ofiarami, doznają niepowodzenia luh narażają się na przykrości. Używając terminów analizy transakcyjnej można by powied/icc, że ich ulubioną grą jest gra z pozycji ofiary: „Ja przecież chciałem dobrze, a ty mi się tak odwdzięczasz".

rożne formy projekcji i cksicrnalizacji. U kobiet, wysokie wyniki mogą byc icz wskaźnikiem podwyższonej wrażliwości i li;ko przed oceną w. strony innych, lęku, którego żrodlo może tkwić w ukrywanych przed otoczeniem defektach (np. fizycznych).

Nieznaczne podwyższenie wyników w skali 6 (55—65 T) wiąże się z sub-misyjnością, brakiem zaufania do siebie, skłounością do pr zesadnego zamartwiania się. W parze z tymi- charakterystykami idą również takie cechy jak ufność, życzliwość, szczerość i pracowitość a takie dość dobry poziom wglądu w siebie.

Niskie wyniki (35-45 T), zwłaszcza u osób źle przystosowanych, mogą wskazywać na taicie cechy jak ostrożność, upór, koncentracja na sobie oraz brak zainteresowania sprawami, które nic dotyczą jednostki bezpośrednio. Osoby takie mają bardzo niską potrzebę osiągnięć, są drażliwe, wrogie, bez wglądu w siebie, nic okazują one zbyt wiele poszanowania dla ogólnie uznawanych zasad funkcjonowania społecznego.

W historii ich życia często spotyka się u nich problemy z rodzicami. Rokowanie powodzenia terapii jest w tym przypadku niezbyt pomyślne.

Wyniki bardzo niskie (poniżej 35 T), zwłaszcza gdy skala 6 jest najniższą skalą w profilu, każą wziąć pod uwagę możliwość występowania u osoby badanej zaburzeń o charakterze psychotycznym lub paranoicznym jednakże o mniej wyrazistym obrazie niż mogło by to mieć miejsce przy wynikach bardzo wysokich.

Związki z innymi skalami

-osoba mająca podwyższone wyniki tak w skali 6 jak w skali 3 bardzo silnie represjonuje swoje wrogie i agresywne impulsy. Zaprzecza jakimkolwiek tendencjom rywalizacyjnym w sobie, podejrzliwości i nieufności. Na poziomic świadomym spostrzega świat w naiwnie akceptujący i pozytywny sposób.

-jednoczesne podwyższenie wyników w skalach 6 i K spotyka się często w schizofreni paranoidalnej. Jeśli zamiast skali 8 podwyższona jest skala 7 to osoba laka może być agresywna i trudna w kontakcie. Może też sprawiać wrażenie paranoicznej jednakże bardzo mało prawdopodobne jest, aby wystąpiła u niej rzeczywista schizofreniczna dezorganizacja.

-osoby uzyskujące wysokie wyniki w skalach 6 i ‘J są napięte, podatne na rzeczywiste lub wyimaginowane zagrożenia, przesadnie, reagujące na stres, niezdolne do wyrażania emocji wprosi, przeskakujące od nadmiernej kontroli do niekontrolowanych wybuchów.