22(1) 3

MATERIAŁY INŻYWEWSKłE

MATERIAŁY INŻYWEWSKłE

1.3. Oddziaływanie między strukturą, własnościami j procesem wytwarzania

P    procesu wytworna następuje .mianu mikrostruktury nuuermh. Na

.Łrutoru odlanego pręta Al jcsi zasadniczo mna n,z prę.;, w».w„ Ićonr/c/ wyciskanie wlewka Al. Wielko*. ksa.lt. orientacja /..urn ss odlewie " „Tnir »■ mairnulc wyciskanym. Opnie/ lego w odlewie mogą występów ac , lodowane skurc/em materiału podczas krystalizacji oraz ,«chcn_t iCenrn nieme,Mcm' maja w odlew.e zwykle kształt równoosiowy.

plastyczne w maicrialc obrobionym piastyc/nic są wydłużone, a wtrącenia _____ ri-iin.cin u-i/rłłu/onc w kierunku płynięcia plastycznego materiału

natomiast

winn emapiasiyccnc « w— --------------"    ‘

tworzą skupiska wydłużone w kierunku płynięcia plastycznego materiału podczas odkształcania. Materiały odkształcone w niskich temperaturach mogą zawierać dużą gęstość defektów struktury krystalicznej. W rezultacie struktura " własności odlewu są inne niż produktu obrobionego plastycznie.

Struktura materiału wyjściowego i jego własności określają procesy. iakic mog^ być stosowane w celu uzyskania zadanego kształtu. Na przykład porowau i gruboziarnisty odlew, w którym występuje duża segregacja składu chemicznego może pękać podczas formowania. Dlatego wlewki są zwykle obrabiane plastycznie w u ysokich temperaturach, gdyż plastyczność materiałów zwiększa się ze wzrostem temperatury. W niższych temperaturach, ze względu na znaczne umocnienie spowodowane szybkim wzrostem gęstości defektów struktury krystalicznej podczas odkształcania, stopy stają się w miarę wzrostu odkształcenia kruche i mogą pękm w procesie kształtowania. Stopy umocnione podczas formowania należy pr/ej dalszymi procesami kształtowania poddać obróbce cieplnej zmniejszającej gęstość

defektów.

Z przedstawionych rozważań wynika, że własności materiału są uzależnione od mikrostruktury, której zmiany są realizowane w procesie wytwarzania W celu uzyskania materiału o wymaganych własnościach należy więc znać zależności między procesem jego wywarzania i struktura oraz zależność między smJoum, własnościami Struktura materiału może również ulegać zmianie podczas eksploatacji wyrobu. W celu określenia zmiany własności wyrobu w czasie

eksploatacji jest konieczna znajomość zmiany struktury w czasie oraz zależność między własnościami i strukturą.    cznost

Podsumowanie

^h *—«■ —«**

cechą charakterystyczna osruni*; • -clkicgo rodzajti konstrukcje, natomiast elektryczne. "    '    ^{grUpy ma}'^eria'^ są wyjątkowe wlasnosc

Metale i ich stopy mają dobrą wytrzymałość mechaniczną i ciągiiwość. j, r.c.j przewodność elektryczną i cieplną, natomiast ich niedostatkiem jest względnie Wi odporność korozyjna.

Ceramiki i szkła są wytrzymałe na działanie obciążeń ściskających, są j,,|>rymi izolatorami elektryczności i ciepła, mają dobrą odporność korozyjną i na działanie wysokich temperatur, natomiast ich niedostatkiem jest to. że są kruche.

Polimery charakteryzują się względnie małą wytrzymałością mechaniczną. v 4 izolatorami elektryczności i ciepła podobnie jak ceramiki, natomiast me nadają się do zastosowań wysokotemperaturowych. Polimery termoplastyczne są ciągliwc. natomiast termoutwardzalne są kruche.

Kompozyty są kompozycją uprzednio wymienionych materiałów, charak-icry/ują się wyjątkowymi własnościami mechanicznymi niespotykanymi w pojedynczych materiałach.

Półprzewodniki charakteryzują się wyjątkowymi własnościami elektrycznymi co powoduje, że są szczególnie użyteczne w urządzeniach elektronicznych i telekomunikacji.

Istniejące zależności między strukturą, procesem wytwarzania i własnoś-„aro, pozwalają, prze/, właściwy dobór składu chemicznego i sposób wytwarzania „a uzyskanie struktury zapewniającej żądane własność, użytkowe matenału.