246

237

Koniczyna biała — Konwalia majowa

27. Konwalia majowa — Convallaria majalis L.

(Inne nazwy: konwalia Januszka, konwalia wonna, konwalia leśna, lanuszka) Rodzina: Liliowate — Liliaceae Roślina trująca!

Rys. 41. Konwalia majowa (Convallaria majalis):

a — kłącze z korzeniami; b — kwiatostan; c — przekrój podłużny kwiatu; d — owocostan

Konwalia znana jest powszechnie ze swych białych, pięknie pachnących kwiatów. Jest to bylina występująca zwykle w dużych skupieniach w runie lasów mieszanych, rzadziej sosnowych.

Ze względu na ochronę przyrody surowce konwaliowe do celów leczniczych powinno się zbierać tylko z upraw, a nie ze stanowisk naturalnych.

Opis szczegółowej uprawy konwalii uwzględniają podręczniki kwiaciarstwa gruntowego; ograniczamy się do podania sposobu zbioru i przygotowania surowca.

Surowiec. Surowiec stanowi świeże lub ususzone ziele konwalii •—• Hba Con-vallariae FP III. Są to części nadziemne rośliny zebrane w początkach kwitnienia.

Surowiec w stanie świeżym powinien być natychmiast po zbiorze odesłany do odbiorcy.

Ususzone ziele składa się z liści o ciemnozielonej żywej barwie i żółtawych kwiatów, zebranych w groniaste kwiatostany. Smak ma gorzki; zapachu brak lub nikły. Jako ciała czynne zawiera dwa czynne glukozydy: konwalotoksynę i konwala-rynę. Konwalotoksyna jest najsilniejszym ze znanych związków nasercowych.

Surowiec powinien zawierać tylko kwiatostany i liście konwalii bez żadnych obcych domieszek. Wilgotność — najwyżej 5°/o.

Ze względu na silne działanie ziele konwalii przeznaczone do obrotu handlowego musi być oznaczone biologicznie. Zapotrzebowanie bardzo duże.

Drugim surowcem jest kwiatostan konwalii — Inflor. Corwallariae. Są to świeże lub ususzone kwiatostany składające się z głąbika i rozwijających się kwiatów. Zapotrzebowanie dość duże.

Zastosowanie. Ziele i kwiatostany konwalii są lekiem naseroowym, który jest stosowany jako środek uzupełniający działanie naparstnicy.