25

Podstawy

odśrodkowego trzeba unieruchomić na wałku w dowolny sposób (np. przez pocynowanie lub złożenie na klej epoksydowy po uprzednim schropowaceniu wałka płótnem ściernym). Trzeba usunąć regulator podciśnieniowy, a ruchomą płytkę ze stojanem w trwały sposób unieruchomić (pozbywamy się wszystkich regulatorów mechanicznych). Jeśli cewka jest nieuszkodzona, to ostatecznie może pozostać, ale wskazane jest nawinięcie większej liczby zwojów drutem DNE <j> 0.07 do pełna. Przy montażu zachować odpowiednią odległość między wirnikiem a cewką oraz pokasować duże luzy poosiowe. Nie przekręcać magnesów względem siebie, wszystkie muszą być ustawione tym samym biegunem do płyty dolnej. Zęby stojana muszą być ustawione symetrycznie według wirnika oraz zachowane jednakowe szczeliny, a w razie potrzeby zęby stojana można podgiąć, jeśli są biaszane. Jeśli są z kruchego odlewu, to ustawiamy je tylko po zluzowaniu śmb mocujących z podstawą. Przy zakładaniu przerobionego pierścienia wirnika na tulejkę należy ustawić zęby tak, aby ich zrównanie oznaczało także zrównanie palca rozdzielacza z elektrodą dowolnego cylindra. Tak przerobiony czujnik zapewnia wystarczające kąty pz i az z cewkami niskorezystancyjnymi. A co zrobić, gdy nie mamy warunków do przeróbki czujnika? Pozostaje zwiększenie kąta zwarcia na drodze elektronicznej, ale tylko przy współpracy z modułem ARZ-2. Wirnika nie trzeba wtedy przerabiać na niesymetryczny, można też nie usuwać rozdzielacza fabrycznego, trzeba tylko zwęzić wierzchołki zębów wirnika i stojana oraz ustawić odpowiednią szczelinę (podobnie jak na rysunku 23, tylko bez dokładania stali). Oczywiste jest, że zarówno zęby wirnika, jak i stojana podpilowujemy z tej samej strony, aby potem była pełna syrnetria w każdym ustawieniu wirnika. Zasadę pracy elektronicznego regulatora kąta zwarcia (i kąta zapłonu jednocześnie) wyjaśnia rysunek 24. Szczegółowe opisywanie jest dość zawile i długie, więc wyjaśnię nieco uproszczonym sposobem. Przy małych obrotach układ pracuje lak jak zwykły moduł bez regulacji pz. Przc-

Podstawy

Rys. 24. Wyjaśnienie zasady elektronicznego wydłużenia kąta zwarcia: a) dla małych obrotów; b) dla większych obrotów

Rys. 25. Wpływ budowy wirnika na przyrost kąta zwarcia Dbz:

a)    dla małych zębów czujnika (mała amplituda)

b)    dla dużych zębów czujnika (duża amplituda UC)

UA- minimalne napięcie wysterowania modułu (czułość)

UC - napięcie wyjściowe czujnika : dyn. - dynamiczne. Uo - statyczne UR - napięcie regulacyjne UoT (ujemne względem Uo czujnika)

Bz1 - kaat zwarcia dla małych obrotów bez działania tachometru

Bz2 - kęat zwarcia dla dużych obrotów po podniesieniu Uo1 przez działanie tachometru

ABz - przyrost kąta zwarcia

Rys. 23. Przeróbka fabrycznego czujnika na system z elektroniczną regulacją kąta zapłonu.

T] - materiał usunięty

| - materiał (stali doklejony, np. na cynę lub dobry klej epoksydowy

lączanie prądu Im odbywa się na dodatniej półfali sygnału czujnika, czyli między p. A i B rysunku 24a. Jeśli obroty wzrosną, to pod wpływem działania tachometru wzrasta napięcie odniesienia Uoi do Uo2 (Uol+UoT), „podnosząc" cały sygnał czujnika na wyższy poziom (zależny od obrotów i ustawienia tachometru). A ponieważ napięcie zrównoważenia komparatora pozostaje niezmienne, przełączanie Im następuje na ujemnej półfali czujnika, między p. A' i B' rysunku 24b, zwiększając kąt zwarcia do pz2. Skuteczność

takiej regulacji Pz jest większa dla czujnika z niskimi zębami, a wyjaśnia to rysunek 25. Wszelkich zwiększeń kąta zwarcia należy dokonywać z umiarem. „Nadużywanie” prowadzi do dużych strat cieplnych i uszkodzeń tranzystorów mocy. Jak dobrać kąt zwarcia lub zmierzyć czy jest odpowiedni, dowiemy się przy testach wykonanych modułów.

Stefan Roguski

Ciąg dalszy w następnym numerze EdW

Elektronika dla Wszystkich Listopad 2004 25