Spawanie elektrożużlowe polega na tworzeniu złącza w jednym przejściu w pozycji pionowej przez stapianie materiału dodatkowego i brzegów przedmiotów spawanych ciepłem kąpieli żużlowej nagrzewanej oporowo. Proces spawania rozpoczyna się podobnie jak spawanie łukiem krytym przez zajarzenie łuku elektrycznego pod warstwą topnika miedzy elektrodą metalową a płytka dobiegową (rys. 11.8).
Rys. 11.8. Schemat rozpoczynania procesu spawania elektrożużlowego elektrodą w postaci drutu: 1 - przedmioty spawane, 2 - drut elektrodowy, 3 - topnik, 4 - ciekły topnik, 5 - łuk spawalniczy, 6 - jeziorko spawalnicze, 7 - płytka dobiegowa, S - szerokość rowka (odstęp międzystykowy)
Stapiająca się elektroda tworzy jeziorko spawalnicze o coraz większej objętości a jednocześnie zwiększa się objętość kąpieli żużlowej i wzrasta jej temperatura. Jeżeli materiał elektrody ulegnie stopieniu już w czasie przechodzenia przez warstwę kąpieli żużlowej następuje samoistne wygaszenie łuku. Nagrzewana oporowo kąpiel żużlowa stanowiąca elektrolit o wysokiej oporności właściwej osiąga temperaturę rzędu 180(H2000°C. Proces topienia materiału rodzimego oraz drutu elektrodowego odbywa się kosztem ciepła wydzielającego się z wanny żużlowej. Dzięki stałemu podawaniu drutu elektrodowego oraz przemieszczaniu się w pozycji pionowej nakładek formujących lico i grań spoiny, w wyniku krystalizacji tworzy się złącze spawane. Wygląd przekroju złącza pokazano na rysunku 11,9.
Znaczna część wydzielonego ciepła zostaje zużytkowana na ogrzewanie spawanych elementów poza obszarem jeziorka spawalniczego, na ogrzanie i roztopienie topnika oraz na pokrycie strat ciepła powodowanych intensywnym chłodzeniem nakładek formujących. Część ciepła traci się również drogą promieniowania powierzchni żużla.
281