116161

DVSOC.lAC.IA WODY- CIECZY: Dysocjacja elektrolityczna polega na rozpadaniu się drobin elektrolitu rozpuszczonego w wodzie na naładowane elektrycznie jony. H₂0<-> H*+ OH.

Jony wodorowe H⁺ mają ładunek dodatni i nadają wodzie właściwości kwasowe, natomiast jony wodorotlenkowe OH mają ładunek ujemny i nadają jej właściwości zasadowe. Jeżeli ilość jonów H⁺ jest równa ilości jonów OH , następuje całkowite zobojętnienie roztworu. Między jonami wody a jej nie zdysocjowanymi drobinami istnieje stan równowagi, którą wyraża stałej dysocjacji wody:

Kh2o= ( [H⁺l*[OH |/(H₂0], Znaki chemiczne ujęte w nawiasy wyrażają gramojony [H⁺] i [OH | i gramodrobiny [H₂0] w 1 litrze wody. Wartość stałej dysocjacji zależy od temperatury.

[H⁺] * [OH 1= K„₂₀«[H₂01

[H⁺] * [OH ]=const - jest to iloczyn jonowy.

DYSOCJACJA KWASÓW I SOLI I ZASAD: W wodach podziemnych które są złożonymi roztworami, wartość stężenia jonów wodorowych zależy nie tylko od dysocjacji samej wody, ile od dysocjacji niektórych rozpuszczonych w niej skladmków. Jednym z nich jest kwas węglanowy, może on istnieć w wodzie jedynie w bardzo znacznych rozcieńczonych. Jego dysocjacja, której stopień jest zresztą nieznaczny, wytwarza przede wszystkim jony HCO 3. H₂C03<-* H^ł+ HCO 3. natomiast w min stopniu jony CO² 3: HCO **-* H⁺+ CO3 Pewmen wpływ na wartość pH ma kwas węglowy C0₂, którego roztwory wykazują słabą ale wyraźną reakcję kwaśną. Innym kwasem, który obniża wartość pH jest siarkowodór H₂S występujący często w wodach towaizyszących złożom gipsu. Jego dysocjacja przebiega: H₂S<-» H*+ HS HS *-* H*+ S². Na poziom pH ma także wpływ hydroliza soli żelazowych:

FcS0₄+ 2 H₂0 -♦ Fe(OH)₂ + 2H⁺ + SO² ₄

Duży wrpływ na kwaśny odczyn płytkich wód mających kontakt z bagnami maja kwasy humusowe powstające w skutek rozkładu substancji roślinnej.

Dysocjacja zasad przebiega następująco:

KOH<-> + OH .

pH- Drzyj eto do oznaczenia stężenia H^ł i jest to ujemny logarytm tej wartości: pH= -Ig [H^f], jest t inaczej wykładnik stężenia jonów wodorowych. W obojętnym roztworze pH= - lg 10'

-7, w kwaśnym pH<7, w zasadowym pH>7. Jedną z metod oznaczania pH jest metoda kalorymetryczna opaita na wskaźnikach barwnych, takich jak oranż metylowy, fenoloftaleina, czerwień metylowa, lakmus. Są to słabe kwasy lub zasady, które mają tę właściwość, że jony ich cząsteczek mają inne zabarwienie niż cząsteczki nie zdysocjowiane. Np. fenoloftaleina, która jest bezbarwna w roztworach zasadowych przybiera zabarwienie czerwone, w kwasach jest nadal bezbarwna. Jeszcze prościej oznacza się pH za pomocą uniwersalnego papierka wskaźnikowego nasyconego odpowiednią mieszaniną wskaźników. Po zanurzeniu go w badanej wodzie zmienia 011 sw^roja barwę a tą należy porównać z drukowaną skalą wzorców. pH<5 odczyn kwaśny; 5<pH<7 odczyn słabo kwaśny; pH=7 odczyn obojętny; 7<pH<9 odczyn słabo zasadowy; 9<pH< 14 odczyn zasadowy.