2tom066

3. APARATY ELEKTRYCZNE 134

w sieciach pierścieniowych). Ciśnienie robocze gazu SF_h wynosi dziesiąte części megapas-kala; przy spadku ciśnienia do atmosferycznego izolacja wytrzymuje napięcie robocze. Wymiary pól rozdzielnic są na ogól jednakowe dla szeregu napięć 12, 24, 36 kV. Osłony szyn zbiorczych są jednobiegunowe (np. Siemens) lub trójbiegunowe (np. Calor Emag). Są stosowane przeważnie typowe indukcyjne przckladniki prądowe i napięciowe (rzadziej pojemnościowe). Mechanizmy, np. wyłącznika, odłączników są umieszczone poza przedziałami gazowymi. Rozdzielnice z SF₆ są droższe niż konwencjonalne, jednak ich zalety powodują, że w wielu przypadkach są one niezastąpione.

Rys. 3.43. Schemat (a) i przekrój (b) pola rozdzielnicy średniego napięcia z izolacją gazowa SF₆ serii W1 z pojedynczym układem szyn zbiorczych i podwójnym (część kreskowana)

l — przedział szyn zbiorczych, 2 — przedział wyłącznikowy, 3 — przegroda pomiędzy przedziałami 1 i 2,4 przełącznik trójpołożeniowy (a    praca, h — odłączenie, c — uziemienie), 5 wyłącznik, 6 — przekładnik prądowy,

7 — przekładnik napięciowy, 8 — przyłącze kablowe wtykowe Zaczerpnięto z [3.14]

Przykład rozdzielnicy serii W1 firmy AEG — Sachsenwerk przedstawiono na rys. 3.43. Rozdzielnica w obudowie trójbiegunowej jest wyposażona w wyłącznik próżniowy oraz wtykowe przyłącza kablowe. Odłącznik (przełącznik trójpołożeniowy) i gazoszczelne oddzielenie przedziału 2 i 1 umożliwiają wypuszczenie gazu z części wyłączeniowej pola i prowadzenie prac przy obecności napięcia na szynach w przedziale 1. Poza tym wymiary przerwy izolacyjnej przełącznika 4 (pomiędzy stykami i nożem) są odpowiednio dobrane dla izolacji powietrznej.

Około 1965 r. zaczęto stosować na świecie pierwsze prefabrykowane rozdzielnice osłonięte wysokiego napięcia z izolacją gazową SF_e. Stanowiły one przewrót w budowie rozdzielnic WN. Obecnie rozdzielnice te są stosowane na napięcia od 72,5 kV do 800 kV, lecz były również badane w laboratoriach rozwiązania konstrukcyjne na wyższe napięcia, np. 1200 kV.

Rys. 3.44. Przekrój pola rozdzielnicy 123 145 kV z izolacją SF₆ z podwójnym systemem szyn typu KOS firmy Siemens / szyny zbiorcze, 2 odłączniki szynowe, 3 — wyłącznik, 4 przekładniki prądowe, 5 — uziemnik (roboczy), 6 - przekładnik napięciowy, 7 odłącznik kabla, 8 — uziemnik (szybki) kabla, 9 przepust (głowica) kablowy, 10 — szafka sterownicza wyłącznika

Podstawowe zalety rozdzielnic z SF₆ to zwarta budowa (np. przy 123 kV zajmują 10% powierzchni rozdzielnicy konwencjonalnej), niewrażliwość na wpływy zewnętrzne (wilgoć, zapylenie), duża niezawodność, bezpieczeństwo obsługi i pożarowe, tania eksploatacja (np. przeglądy co 10 lat lub rzadziej), szybki montaż, łatwe wkomponowanie w otoczenie ¹ środowisko (w małym budynku, pod ziemią itp.) Przede wszystkim z tych względów znalazły one zastosowanie w dużych aglomeracjach miejskich i przemysłowych. Pola rozdzielnicy są składane z typowych modułów zawierających elementy rozdzielnicy, np. odcinek szynowy, odłącznik, uziemnik, przekładnik prądowy itp. Kilka modułów stanowi przedział gazoszczelny. Rozdzielnice są wykonywane o izolacji jedno- lub trójbiegunowej, na wyższe napięcia, np. od 420 kV — wyłącznie jednobiegunowej. Zwarcia wewnętrzne, choć mało prawdopodobne, stanowią duże zagrożenie rozerwania obudowy na skutek wzrostu ciśnienia. Ewentualne wytopienia otworu w obudowie powoduje niekontrolowany wyrzut o dużym zasięgu gazów zjonizowanych. Oprócz zabezpieczeń elektrycznych (wyłączenia, szybki uziemnik) stosuje się najczęściej membrany o zmniejszonej wytrzymałości mechanicznej, rzadziej zawory obniżające ciśnienie, z ukierunkowanym wyrzutem gazu.

Konstrukcje i układy (architektura) rozdzielnic są bardzo różne w zależności od Firmy