3. APARATY ELEKTRYCZNE 140
Rys. 3.49. Przykłady przebiegu charakterystyki zapłonowej odgromnika z iskicmikami magnctowydmuchowymi aktywnymi Linie ciągłe — charakterystyki zapłonowe, linie przerywane zarysy czoła udaru napięciowego
Rys. 3.50. Przebiegi prądu i napięć w odgromniku podczas przewodzenia prądu udarowego up fala przepięciowa (bez odgromnika), — przebieg napięcia na odgromniku, ut napięcie zapłonu,
— napięcie obniżone, — czas do zapłonu, iw — prąd wyładowczy
Spłynięcie do ziemi ładunku prądu pioruna nie kończy przepływu prądu przez odgromnik, gdyż pod wpływem napięcia sieci płynie prąd następczy. Jego przerwanie stanowi dla iskiernika odgromnika typowe zadanie wyłączeniowe. Iskiernik z lukiem swobodnym (rys. 3.52) oraz z łukicm wirującym przerywają prąd następczy przy niskich
2 1
Rys. 3.51. Pętla napięciowo-prądowa stosu zmiennooporowego z SiC
Rys. 3.52. Szkic iskiernika z łukiem swobodnym 1 — elektrody, 2 — przekładka izolacyjna
wartościach napięcia łuku1. Odgromniki magnetowydmuchowe o łuku wydłużanym powodują dzięki szybkiemu przyrostowi rezystancji łuku istotne zmniejszenie prądu następczego2.
Przebiegi prądów i napięć charakteryzujących działanie odgromników iskiemikowych o łuku swobodnym oraz wydłużanym podano na rys. 3.53 i 3.54.
Rys. 3.53. Przebiegi prądów i napięć w odgromniku z iskiemikiem z łukiem swobodnym u3 — napięcie sieci, i„ — prąd następczy, ux napięcie (udarowe), unapięcie (udarowe) obniżone, iw — prąd (udarowy) wyładowczy, uf — wytrzymałość przerwy (iskiernika), nłt napięcie statyczne zapłonu, ę>„ — faza prądu następczego, /„ — czas przepływu prądu następczego
Rys. 3.54. Działanie odgromnika zaworowego z iskiernikami magnctowydmuchowymi o łuku wydłużonym: a) przebiegi prądów i napięć; b) schematy kolejnych faz działania odgromnika
napięcie zapłonowe, uob napięcie obniżone, iw — prąd wyładowczy, i„ — prąd następczy, i, prąd sterowniczy, ii/ - napięcie łuku prądu następczego, <P strumień magnetyczny pola wydmuchowego. 1 — iskiernik, 2 — cewka wydmuchowa, 3 rezystor bocznikujący, 4 — rezystor ograniczający prąd sterowniczy, 5 opornik roboczy
W celu scharakteryzowania odgromników zaworowych podaje się następujące parametry:
Najwyższe napięcie robocze — najwyższa wartość skuteczna napięcia przemiennego o częstotliwości sieci między zaciskami odgromnika, przy której pracuje on poprawnie. Napięcie to doprowadzone trwale do odgromnika nie powoduje zmian jego charakterystyki zapłonowej.
Znamionowy prąd wyładowczy — wartość szczytowa prądu udarowego (o umownym ształcic 8 gs/20 ps), klasyfikujący odgromnik. Może on płynąć przez iskiernik i opornik roboczy odgromnika bezpośrednio po zapłonie. Odgromniki buduje się na znamionowe prądy wyładowcze 2,5-h 5 i 10 kA; w sieciach niskonapięciowych stosuje się również °dgromniki o znamionowym prądzie wyładowczym 1,5 kA.
W uzupełnieniu tych dwóch wielkości podstawowych oznacza się dodatkowo dla Każdego odgromnika:
To jest praktycznie nie powodując jego ograniczenia.
Odgromniki takie są w stanie przejąć (rozproszyć) ok. 3-krotnie większą energię niż odgromniki z iskiemikami o łuku swobodnym.