5. MASZYNY ELEKTRYCZNE 250
5. MASZYNY ELEKTRYCZNE 250
Rys. 5.8. Schemat zastępczy maszyny indukcyjnej symetrycznej o wirniku bez wypierania prądu
Prądy w uzwojeniach oraz zależne od nich wielkości można wyrazić także za pomocą parametrów schematu zastępczego maszyny (rys. 5.8), a więc rezystancji i reaktancji uzwojeń. Bezpośredni pomiar tych parametrów jest niekiedy trudny (np. pomiar rezystancji uzwojenia stojana dużej maszyny, w której występują dodatkowe straty mocy pod wpływem prądów wirowych) albo niemożliwy (np. pomiar parametrów uzwojenia klatkowego). Przybliżone ich wartości można wyznaczyć w sposób pośredni na podstawie wyników pomiaru prądów, napięć oraz mocy czynnej w wybranych stanach pracy, np. w stanic jałowym oraz w stanic zwarcia pomiarowego [5.18],
Wartości rezystancji oraz reaktancji można również otrzymać obliczając je na podstawie wymiarów oraz właściwości materiałowych elementów maszyny [5.3, 5.34].
Prąd w uzwojeniu fazowym wirnika pierścieniowego lub jednoklatkowego zwykłego bez wypierania prądu, w zależności od poślizgu s, sprowadzony do uzwojenia stojana można wyznaczyć ze wzoru
phs
(5.8a)
przy czym
Rs(Xm + X'lr) + ^(Xm+Xls) 2 s
(5.8b)
gdzie: Rs i Xu — rezystancja i reaktancja rozproszenia uzwojenia stojana: R'r i X\r — rezystancja i reaktancja rozproszenia uzwojenia wirnika sprowadzone do uzwojenia stojana; Xm — reaktancja główna, r — całkowity współczynnik rozproszenia określony wzorem
t =
Xu + X\r XhX'lr Xm XI
(5.8c)
Reaktancja główna
=
J„sinę>0
— X,.
(5.8d)
przy czym I0 — prąd biegu jałowego, cp0 — kąt fazowy w stanie jałowym.
Rezystancja R'r oraz reaktancja rozproszenia X\, uzwojenia wirnika sprowadzone do uzwojenia stojana
X'lr =
IR,
U,
(5.8e)
mr\NrkwJ ,r~
m,
phs
(5.8f)
... m n}r — liczba faz odpowiednio stojana i wirnika; Ns, Nr — liczba zwojów szeregowych uzwojenia odpowiednio stojana i wirnika; kws, kwr — współczynnik uzwojenia odpowiednio stojana i wirnika.
W przybliżeniu prąd fazowy wirnika sprowadzony do uzwojenia stojana
(5.9)
Prąd fazowy w uzwojeniu wirnika m,N.k„,
łph r
mrNrkw,
‘ f phr
(5.10a)
oraz w przypadku uzwojenia klatkowego 2ms,VsfcWSr,
fphr — q ‘l*1.
Składowa czynna prądu w uzwojeniu Jazowym stojana Rs(^-\ + ~~x2m + RJXm + X\r)2
(5. lOb)
^acphs ^phs
W
(5.11 a)
Składowa bierna
^rcphj b'ph5
(5.1 lb)
Wartość skuteczna prądu w uzwojeniu stojana
(5.1 lc)
Ph-ł
ph.s
RS+^J+(Xls+X'lr)2 Współczynnik mocy w obwodzie stojana cos<ps - Ik^'s
^phs
Elektromagnetyczny moment obrotowy w zależności od poślizgu s
(5.1 ld)
(5.12)
M =.
TC
30 "iy"
U2hs-
W
(5.13a)