2tom162

5. MASZYNY ELEKTRYCZNE

326

Pozycja 1.

G — maszyna synchroniczna.

P o z y c j a 2.

A—budowa otwarta (IPOO),

C — budowa okapturzona (IP23),

Y—budowa o przewietrzaniu przelotowym obcym w obiegu otwartym lub własnym w obiegu zamkniętym z chłodnicami wodnymi (IP44).

Pozycja 3. d, e—oznacza serię.

Pozycja 4.

10.. . 20 — wielkość mechaniczna.

Pozycja 5.

4.. .32 — liczba biegunów.

P o z y c j a 6.

p, r, s, t — długość rdzenia stojana przy napięciu 6 kV, a, b, c —przy napięciu 380-^500 V.

Przykład oznaczenia: GAe 1520r oznacza maszynę synchroniczną, budowy otwartej, serii e, wielkość mechaniczna 15, 20-bicgunową (300 obr/min), o długości rdzenia r na napięcie 6 kV.

Tablica 5.60. Dane techniczne niektórych silników synchronicznych o napięciu 6 kV i cos<p_y = 0,9 poj. produkcji Zakładów DOLMEL (obecnie ABB DOLMEL-DRIYE)

Prędkość	Moc	Spraw-		i,	M,	0L&	Wzbudzenie		Moment	Masa
obrotowa		ność	Af,		Mk				bezwład ności	GAc	GYe
obr/min	kW	%	—	—	—	—	V	A	kg-m^2	kg	kg
	1600	95	1,65	5,5	1,8	0,9	36	400	120	—	7385
1500	3150	96	1,55	6.0	1,8	0,9	50	390	180	—	10095
	6300	96	1,6	7,5	2,0	0,8	61	420	460	—	18660
	1250	95	1.8	6,0	0,9	1,3	62	230	170	6390	7310
1000	2500	95.5	1.8	5,0	0,9	0,95	67	360	450	10680	11860
	4000	96	1,6	5,5	1,0	1,0	77	380	730	14200	15500
	1000	95	1.75	5,2	0.9	1,0	65	220	210	6180	7150
750	2500	96	1,75	5,5	0,8	1,0	74	310	800	11360	12940
	5000	96,5	1,8	6,5	u	1,0	100	370	1900	18800	21260
	630	94	1,85	5,2	0,8	1,1	71	190	210	5580	6500
600	1600	95,5	1,75	5,5	0,8	1.0	86	220	740	9500	10840
	4000	96,5	2SD	6,0	0,9	1,1	100	310	2250	17950	20340
	500	93	1,9	5,5	0,65	u	72	170	210	5650	6550
500	1600	96	1,8	5,5	0,9	1,0	96	190	900	11100	12640
	3150	96,5	2,0	6,0	0,9	u	114	300	2200	17630	20000
	250	92	1,8	5,0	0,8	1,0	60	105	150	4100	5000
375	1000	95	1,8	5,0	0,9	0,9	70	210	1030	8300	9800
	3150	96,5	1,7	6,0	1,1	1,1	100	300	3700	16500	18700
	315	92,5	1,7	4,5	0,6	0,9	55	135	340	5300	6800
300	1250	95	1.8	5,0	0,9	0,9	75	260	2100	10900	13100
	4000	96,5	1,7	5,1	0,9	1,0	105	320	8000	22700	25100
	500	93	1,7	4,5	0,6	1,0	80	150	730	6700	8000
250	1600	95,5	1.8	5,5	0,9	1,0	110	210	3300	13100	16200
	3150	96	1,8	5,0	0,8	l.o	100	300	7500	21900	24250

-₃ MASZYNY synchroniczne

327

5 3 10.2. Rozruch silników synchronicznych

Silniki synchroniczne są wyposażone w uzwojenie rozruchowe klatkowe, umożliwiające rozruch asynchroniczny przez włączenie silnika do sieci zasilającej. W silnikach mniejszej mocy zamiast uzwojenia rozruchowego są stosowane masywne nabiegunniki.

Bezpośrednie włączenie silnika do sieci może być stosowane wówczas, gdy sieć ma dostateczną moc zasilania, by nic wywołać szkodliwych spadków napięć. Rozruch odbvwa się jak w silniku indukcyjnym klatkowym. Przy poślizgu równym lub mniejszym od 5% włącza się układ wzbudzający, co powoduje wprowadzenie wirnika w bieg synchroniczny.

Moment rozwijany przez silnik synchroniczny podczas rozruchu asynchronicznego przy prędkości obrotowej równej 95% prędkości znamionowej nazywa się momentem wpadowym M_pi (moment podsynchroniczny). Określa on maksymalny moment obciążenia, przy którym silnik może być przez wzbudzenie wprowadzony w bieg synchroniczny (tabl. 5.60).

W celu ograniczenia prądu rozruchowego pobieranego z sieci stosuje się włączenie silnika przy obniżonym napięciu przez zastosowanie dławika, transformatora rozruchowego lub autotransformatora z rozwieranym punktem gwiazdowym (rozruch dwustopniowy) (rys. 5.66).

a)

Rys. 5.66. Układy połączeń silnika synchronicznego podczas rozruchu: a) włączenie bezpośrednie;

b) włączenie przez dławik; c) przez transformator rozruchowy; d) przez autotransformator z rozwieranym punktem gwiazdowym

W układzie transformatora z rozwieranym punktem gwiazdowym (rys. 5.66d)

—    w' pierwszym stopniu rozruchu — układ działa jak zwykły autotransformator {W2

—    otwarty, W3 zamknięty). W drugim stopniu punkt gwiazdowy jest rozwarty i uzwojenie szeregowe autotransformatora pracuje jak dławik [W3 — otwarty). Następnie wyłącznik W2 jest zamykany i silnik jest bezpośrednio włączony do sieci.

Zastosowanie urządzeń obniżających napięcie na zaciskach silnika podczas rozruchu powoduje, że prąd rozruchowy 7, pobierany z sieci maleje proporcjonalnie do napięcia przy użyciu dławików; natomiast z kwadratem napięcia przy zastosowaniu autotransformatora. Jednocześnie zmniejsza się moment rozruchowy początkowy M, z kwadratem napięcia.

Reaktancję fazową dławika użytego do rozruchu można obliczyć z przybliżonej zależności

(5.97)

gdzie: I_lN — prąd rozruchowy przy napięciu znamionowym, 7, — żądana wartość prądu rozruchowego przy obniżonym napięciu.

Przy stosowaniu autotransformatora (transformatora) jego przekładnię ustala się