8. ENERGOELEKTRONIKA 626
WZI
C
'BTZ2
0
<BTt
0
'8?2
ut
ut
ut
ut
Rys. 8.56. Przerywacz prądu przemiennego ze sterowaną dwukierunkową diodą zwrotną DZ przy obciążeniu RL (a) oraz przebiegi prądów sterujących diodę zwrotną (b) obciążeniu rezystancyjnym przedstawiono na rys. 8.55c. W przypadku obciążenia RL konieczne jest zastosowanie dwukierunkowej diody zwrotnej DZ, realizowanej też przez układ dwutranzystorowy (rys. 8.56), przy czym DZ o odpowiedniej polaryzacji względem pólfali napięcia jest aktywna cały półokres, po czym następuje przełączenie na polaryzację odwrotną. Wymaga to skomplikowanego układu sterującego. Przez dobór liczby impulsów, ich położenia i szerokości w półokresie można wyeliminować wybrane harmoniczne (zwykle niskiego rzędu), regulując jednocześnie wartość skuteczną napięcia i prądu wyjściowego, jak również poprawiając współczynnik mocy. Realizacja wymaga zastosowania mikroprocesorowych układów sterowania1.
Układ sterujący przekształtnik (USPK) jest podsystemem systemu sterowania procesu. USPK realizuje różne cele: sterowanie wielkości wyjściowych, zabezpieczenia i blokady, sygnalizacja stanu przekształtnika (PK) i urządzeń sterujących, autodiagnostyka itp. Struktura USPK zależy od rodzaju PK i jego zaworów, celu sterowania, techniki realizatorskiej (analogowa, cyfrowa, mieszana).
Przekształtnik jako obiekt sterowania jest to zbiór przestrzenny zaworów (łączników), zwany matrycą zaworową V, połączonych ze źródłem energii, odbiornikiem i układem sterowania (rys. 8.57). Istota działania USPK polega na generowaniu ciągu czaso-wo-przestrzennego sygnałów bramkowych załączających (ON) i wyłączających (OFF) zawory zgodnie z algorytmami sterowania. Na skutek tego struktura V ulega zmianom w czasie dyskretnym, tworząc ciąg czasowy podstruktur veV. Modelem działania PK może być automat cyfrowy skończony, przedstawiony w sposób najdogodniejszy dla projektanta. Współcześnie stosuje się coraz częściej reprezentację za pomocą sieci Pctriego.
Uporządkowany zbiór zaworów K= {Vjk}, czyli matryca zaworów, w chwili f+1 zostaje zamieniony na podstrukturę i>(t+l) przez podanie słowa sterującego (sygnału wielowymiarowego) [u(f)]> będącego słowem adresowym w postaci macierzy, wyznacza-
Rys. 8.57. System przekształtnikowy V matryca zaworów sterowanych (łączników)
Energia
- Informacja (sygnały)
jącym, które zawory mają przewodzić (współrzędna ujk = 1) lub nie przewodzić (ujk = 0) w chwili l+l. Zapis działania za pomocą iloczynu boolowskiego
u(r+l) =V a [u(£)] (8.50)
przy czym V'jk = Vjk a uJk.
Stan początkowy (rozruch): t = 0, Vjk(V'Jk = 0).
Zmiana stanu podczas pracy, czyli zmiana struktury
[«(!)] * [U(t-l)] - ljk[V’jk(t+ 1) * V'jkm (8.51)
Przykłady słów adresowych w p. 8.3.4 — falowniki niezależne.
Realizacje USPK muszą spełniać 2 główne zadania:
— generację ciągu czasowego impulsów sterujących przełączanie zaworów i ich rozdział przestrzenny zgodnie ze słowem adresowym;
— wytworzenie impulsu bramkowego (nazwa stosowana także do impulsu w obwodzie bazy tranzystora bipolarnego) odpowiedniego kształtu i mocy (wzmacniacz mocy). W związku z. tymi zadaniami USPK można podzielić na dwa człony: zbiór bloków BF
formujących impulsy bramkowe o liczności równej liczbie zaworów i blok RK (regula-tor-komutator), zwany też układem wiodącym, formujący słowo sterujące [u(t)] na podstawie algorytmów sterowania i sygnałów sterujących zewnętrznych (zadających) lub wewnętrznych (sprzężenia zwrotne) — rys. 8.58.
Rys. 8.58. Układ sterowania przekształtnika USPK SSP - sterownik prądu przemiennego, RK blok regulatora-komutatora (rozdzielacza); BF,-). — blok formujący sygnał bramkowy, PG — moc sterowania, Pv — moc w obwodzie głównym: A, C, D; K, E. S — odpowiednio: anoda, kolektor, dren, katoda, emiter, źródło
C,0
I$»
40*
Zobacz na przykład Addoweesh K. F.t Mohamadem A. L.: Microproccssor-based harmonie eiimination ;n chopper typc ac voltage regulacors. IEEE Trans. Power Electronics. 1990. Vol. 5. No. 2.