8. ENERGOELEKTRONIKA 622
skojarzonego i aby jego wartość była odpowiednia dla wytworzenia potrzebnego momentu Me.
Na rysunku 8.48a pokazano oscylogramy wzorca prądu il, prądu iv oraz napięcia uv jednej z faz w modelowym napędzie cyklokonwertorowym malej mocy, z 6-pulsowymi przekształtnikami przy pracy silnikowej, a na rys. 8.48b — prądy trzech faz stojana oraz
b)
JtłtM
Rys. 8.48. Oscylogramy: a) wzorca prądu i$, prądu iv oraz napięcia uv jednej z faz cyklokonwertorowo zasilanego silnika synchronicznego; b) prądów 3 faz stojana iv, iy, iw oraz sumy modułów prądów fazowych, która odwzorowuje moduł momentu elektrycznego
Rys. 8.49. Oscylogramy napięcia uv, wzorca prądu i% oraz prądu iL,jednej z faz cyklokonwertorowego napędu zsilnf 1 synchronicznym o mocy 1 MW, zasilanym poprzez przekształtniki 12-pulsowe: a) praca silnikowa; b) praca generatorowa
“Ki
V
500-
0-
-500-
'i/
A
150
O
-150
Rys. 8.50. Oscylogramy napięcia uv, prędkości v i prądu iv w stanach dynamicznych cyklokonwertorowego napędu z silnikiem synchronicznym o mocy 1 MW
sumę modułów prądów fazowych odwzorowującą moduł momentu elektrycznego |MJ, po skokowej zmianie obciążenia napędu. Podobne oscylogramy zdjęte w napędzie o mocy 1 MW, pracującym z 12-pulsowymi przekształtnikami, przy częstotliwości 5,8 Hz, przedstawiono na rys. 8.49, a na rys. 8.50 — oscylogramy napięcia uv, prędkości v i prądu iv w stanach dynamicznych napędu.
Sterowniki prądu przemiennego SPP [8.2; 8.7; 8.14] służą do regulacji wartości skutecznej napięcia i prądu odbiornika. Są to układy półprzewodnikowe zaworowe, przewodzące prąd w obu kierunkach. Podstawowym elementem SPP jednofazowych jest tyrystor dwukierunkowy (triak) lub para przeciwrównoległych tyrystorów, a także układy tyrystorowo-diodowe (rys. 8.51). Układy trójfazowe są budowane jako tyrystorowe lub diodowo-tyrystorowe (rys. 8.52).
Regulację wartości skutecznej osiąga się przez sterowanie fazowe symetryczne: ot, ot + n (rys. 8.53a), tzn. że i(cot) = —i(cot+rc). Dla uniknięcia składowej jednokierunkowej (stałej) w prądzie źródła stosuje się raczej wyłączanie ciągu impulsów przy odwrotnej polaryzacji niż załączanie (rys. 8.53b).
Um$inu>t=u~
O-
Rys. 8.51. Jednofazowy sterownik prądu przemiennego: z tyrystorem dwukierunkowym (a)r z parą tyrystorów przeciwrównoległych (b), z mostkiem diodowym i tyrystorem GTO na przekątnej (c) oraz układ półsterowalny przcciwrównoległy tyrystorowodiodowy (d)