Kwiaty czerwone, różowe lub purpurowe; grzbieciste
Kwiaty czerwone, różowe lub purpurowe; grzbieciste
Lamiaceae/Labiatae
' Betonica officinalis L.
(Stachys o. (L.) Trev.)
# \yi-IX l 20-80 cm
Rośl. przy podłożu zdrewniała; tod. z 1-3 li. właściwymi, od góry szorstko owłosionymi; li. dlugoogonkowe; bl. wąskojajowata, dt. 3—10 cm, lekko karbowana, siatkowato pomarszczona; kwiatostan gęsty, walcowaty; kwiaty czerwone, z prostą wargą górną; kielich z 5 skrzydlastymi ząbkami. A Rzadkie lasy liściaste, wilgotne łąki, łąki górskie; rozproszona; dawniej rośl. lecznicza. Głównie śród kowa i południowa Europa (na zachód); w Polsce pospolita na całym obszarze po regiel dolny.
L klenopodium pospolite
Clinopodium vulgare L.
(Satureja vulgaris (L.) Fritsch)
■H VII—IX l 30-60 cm
Rośl. kosmato owłosiona; li. jajowate, dl. Z-4 cm>. calobrzegie^lekko karbowane, owłosione; 10—20 kwiatów w nibyokółku; ząbki kielicha ościste; korona dt. 1-1,5 cm, jasnopurpurowa. A Słoneczne obrzeża lasów, suche lasy, zarośla; stosunkowo częsta. Europa.
Satureja hortensis L.
Rośl. aromatycznie pachnąca; li. wąsko-lopatkowe do lancetowatych, krótko-ogonkowe, calobrzegie, tępo zakończone, dł. 1-3 cm; kwiaty krótkoszypulkowe, zebrane po 1-3 w pachwinach najwyższych li.; korona niebieskawa lub biaława; kielich dzwonkowaty, z 5 prawie równymi, spiczastymi ząbkami. A Rośl. aromatyczna i lecznicza; rzadko zdziczała; ciepłolubna. Pierwotnie południowo-wschodnia Europa.
Ocimum basilicum L.
# VI-IX J 20-40 cm :||1!
Rośl. nieowłosiona, aromatycznie pachnąca; li. jajowate do lancetowatych, ogonkowe, calobrzegie lub ząbkowane, dt. 3-5 cm; kwiaty krótkoszypulkowe, w 6-kwiatowych, występujących jeden nad drugim niby-okółkach; korona biała lub czerwonawa, dt. 10-15 mm, górna warga czterotatkowa, dolna niepodzielona; pr. leżące na dolnej wardze korony; kielich 2-wargowy, z niepodzieloną górną wargą i głęboko wciętą wargą dolną.
A Rośl. aromatyczna i lecznicza, rzadko zdziczała. Pochodzi z Indii.
Ba Hot a nigra L.
$ VII-X l 30-100 cm Ifli
Rośl. nieprzyjemnie pachnąca, ciemnozielona, li. miękko owłosione, grubo pitkowane, dl. 2 5 cm; kwiaty zebrane po 4-10 w nibyokólkach, korona purpurowa, dolna warga 3-fatkowa; kielich lejkowaty, 10-nerwowy, z włoskami gruczołowymi. A Drogi, ploty, żwirowiska, zarośla, bogate w azot miejsca ruderalne. Głównie środkowa i południowa Europa (na wschód); w Polsce pospolita na niżu i w niższych położeniach górskich.