314 315

Mapy icmatyeznc

Szczegółowa mapa geologiczna Polski jest rezultatem kartowania terenowego, prac menniczych, geofizycznych, badań laboratoryjnych (m in analiz fizykochemicznych) i kartograficznych prac kameralnych. Przedstawia kompleksowy obraz budowy geologicznej w strefie przypowierzchniowej, zawiera informacje ważne zarówno z gospodarczego, jak i naukowego punktu widzenia oraz stanowi podstawę opracowania innych map tematycznych. Do każdego arkusza dołączony jest tekst objaśniający, zawierający informacje ważne również dla geografów.

Jednym z opracowań wykorzystujących dane ze szczegółowej mapy geologicznej jest Mapa hydrogeologiczna Polski 1 50 000. Pbwstawala ona w warunkach kameralnych, dzięki czemu prace nad nią trwały tylko 9 lat (1996-2004). Mapa przedstawia stan wiedzy o zasobach i jakości wód użytkowych poziomów wodonośnych i w zbiornikach podziemnych oraz wskazuje ich zagrożenia.

Opracowywanie wielkosfcalowych map geologicznych zostało w ostatnich latach skomputeryzowane. Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1:50 000powstąje głównie w systemach Arc/lnfo i ArcView (nową technologie wprowadzono w 1996 r), a Mapa hydrogeologiczna Polski 1:50 000 - w systemie Intergraph. W obu przypadkach dane są zapisywane w systemach informacji przestrzennej. Arkusze mapy hydrogeologicznej publikuje się w miarę potrzeby tylko w formie wydruków ploterowych. Dla mapy geologicznej tę postać wydawniczą przyjęto w 2000 r.

Postęp badań geologicznych sprawił, że w latach 1969-1998 stało się możliwe wydanie Mapy geologicznej Polski 1:200 000, która zastąpiła wcześniejszą mapę przeglądową w skali 1:300000. Obie jej serie (A i B), liczące łącznie 154 arkusze, w istotny sposób wzbogacają obraz budowy geologicznej Polski, dzięki wprowadzeniu stratygrafii czwartorzędu, a także nowym badaniom budowy jego podłoża (ryc. 9.2).

Syntetyczny obraz budowy geologicznej Polski, według stanu wiedzy z początku lat osiemdziesiątych XX w., przedstawia zakryta Mapa geologiczna Polski 1:500 000, wydana w 1986 r. Uje) podstaw leżą wcześniejsze opracowania w skalach przeglądowych i szczegółowych. Mimo upływu dwudziestu lat nie wydano dotychczas nowej mapy w tej skali, uwzględniającej postęp badań geologicznych.

Wymienione mapy stanowią tylko część opracowań o charakterze przeglądowym. Wśród pozostałych większość przedstawia budowę geologiczną i tektonikę w różnych okresach, a więc są to mapy odkryte, głównie w skali 1:1 000 000.

Oprócz map pokrywających cały obszar Polski, istnieje wiele opracowań regionalnych, o zróżnicowanym zasięgu terytorialnym i dużej rozpiętości skalowej, np. Mapa geologiczna Tatr Polskich 1:10000 (1958-1980).

Wszystkie kartograficzne opracowania z zakresu geologu, a także dziedzin pokrewnych (np. geochemii) powstają w istniejącym od 1919 r. Państwowym Instytucie Geologicznym.

imm

Ryc. 0.2. Mapa geologiczna Polaki 1:200000: A- mapa utworów powierzchniowych.

B - mapa bez utworów czwartorzędowych (fragmenty arkusza Wałbrzych, Instytut Geologiczny 1081)

315