329

320 Rośliny uprawne

cieńsze zaś dają gatunek II. Grubość korzeni jest zależna przede wszystkim od żyzności gleby, na której mydlnica rośnie.

Opakowanie daje się półszczelne i przechowuje w dziale surowców obojętnych.

Po sprzęcie pozostaje na polu jeszcze dużo resztek rozłogów i korzeni. Odrastają one bardzo łatwo. W ten sposób możemy przedłużyć istnienie plantacji do 6 lat, zasilając ją po każdym sprzęcie (co dwa lata) pogłównie rozłożonym obornikiem oraz nawozami mineralnymi z przewagą potasowych.

■&¹.

47. Naparstnica purpurowa — Digitalis purpurea L.

Rodzina: Trędownikowate — Scrophulariaceae Roślina trująca!

Naparstnica purpurowa jest rośliną dwuletnią lub byliną. W pierwszym roku wydaje bujną różyczkę liści odziomkowych, w drugim —- kwitnie i owocuje, po czym przeważnie ginie, rzadziej wytwarza boczne odroślą, z których wyrastają zwykle słabe rośliny. Korzenie wiązkowe, rozgałęzione, niezbyt głębokie; pęd kwiatowy nie rozgałęziony, wzniesiony, do 2 m wysoki, dźwiga zbite, jednostronne grono dzwonkowatych kwiatów purpurowych, wewnątrz nakrapianych. Liście jajowato-lancetowate do 20 cm długości, karbowane, wyraźnie siateczkowato unerwione, ciemnozielone, silnie owłosione. Cała roślina trująca.

Surowiec. Surowcem jest liść naparstnicy purpurowej — Fol. Digitalis (FP III). Są to ususzone liście różyczkowe zebrane z rośliny 1-rocznej jesienią lub 2-letniej w okresie kwitnienia. Blaszka liściowa ma brzeg karbowany, nerwy siateczkowato uwypuklone na stronie dolnej, barwa liścia zielona, smak wybitnie gorzki, odrażający, zapach nikły.

Surowiec zawiera cenne glukozydy o działaniu nasercowym i dużej toksyczności, poza tym saponiny.

Surowiec musi być oznaczony biologicznie. Wilgotność — najwyżej 7%.

Zapotrzebowanie bardzo duże, mimo to uprawia się na specjalne zamówienie.

Zastosowanie. Naparstnica jest surowcem wyłącznie leczniczym, o silnym i trwałym działaniu nasercowym. Jako środek silnie działający i trujący może być używany jedynie z przepisu lekarza.

Wymagania klimatyczne i glebowe. Naparstnica jest rośliną klimatu umiarkowanego. Występuje dziko w górzystych okolicach Europy zachodniej i środkowej od Pirenejów po Szwecję i od Francji po Polskę; u nas — w Beskidzie Zachodnim i Sudetach. Rośnie na polanach, skrajach lasów, porębach, zwłaszcza na terenie lasów świerkowych. W polowej uprawie wymarza nieraz podczas ostrych zim, dlatego też plantację należy prowadzić jako jednoroczną. Surowiec handlowy pochodzi wyłącznie z plantacji.